t.o.v. het doel op, laat hetzelfde door dien waarnemer opgeven,
zet vervolgens eerst de plaats van het doel en daarna deze waar
nemingen op zijn „vuurleidingsplanchet" uit, en meet eenvoudig
op dit planchet, hoeveel meter het salvo (-)-) of gevallen is
met dit hedrag wordt dan gecorrigeerd. Deze methode heeft twee
voordeelen in de eerste plaats voorkomt zij dat wij het slacht
offer worden van ernstige afstandfouten, die het gevolg kunnen
zijn van fouten door het vuurleidingspersoneel gemaakt e.d.
voorts zullen wij op deze wijze steeds het eerste salvo ten volle
kunnen benutten ook al vallen de schoten niet in de richting
van het doel. Deze methode van waarneming uit 2 punten (com
mandopost en waarnemingspost of zijpost) wordt uitsluitend voor
het eerste salvo toegepast. Men zal zich afvragen, waarom niet
voor ieder salvo Het is toch zoo voordeelig wanneer men van
ieder salvo precies weet hoe het t.o.v. het doel ligt. Het antwoord
is driedeelig: Ten eerste is het bepalen van de juiste gemiddelde
ligging van het salvo zeer lastig en noodzakelijk aan fouten onder
hevig, o.a. omdat het punt ten opzichte waarvan die gemiddelde
ligging moet worden bepaald, zelf in beweging is; de gemiddelde af
wijking van het eerste salvo wordt dan ook slechts tot op 100 m
nauwkeurig bepaald voor de volgende salvo's, die zooveel dich
ter bij het doel liggen heeft het bepalen van deze afwijking in
het geheel geen zin. In de tweede plaats is de gemiddelde afwij
king van het salvo niet hetzelfde als de afwijking van het gemid
delde trefpuntde toevallige spreidingsafwijkingen, waarmede de
3 of 4 schoten van het salvo aangedaan zijn worden mede waar
genomen, zonder dat de vuurleider in staat is ze als zoodanig te
onderkennen. Zoodra nu het salvo minder dan 2 LSgo van het
doel valt, en dat zal als regel reeds dadelijk nadat het eerste salvo
op de bovenaangegeven wijze is gecorrigeerd, het geval zijn, zal
het dus zeer de vraag zijn of hetgeen men ziet wel een afwijking
van het gemiddeld trefpunt is toch zal men, waar de schietsprei-
ding nogal groot is, spoedig geneigd zijn op de afwijking van een
enkel salvo te corrigeeren, hetgeen theoretisch onjuist is en in
de practijk dikwijls zal blijken fout te zijn. Tenslotte kost het
verwerken van de waarnemingen op het vuurleidingsplanchet tijd;
wil de vuurleider de uitkomsten gebruiken, dan dient hij ze af
te wachten en dit is in strijd met het allereerste principe van de
kustartillerie „zoo snel mogelijk ingeschoten zijn". Resumeerende
blijkt het waarnemen uit twee punten voor het eerste salvo voor
deelen te hebben daarna kan de in de batterij opgestelde vuur
leider best zonder en kan e.e.a hem alleen maar nadeelen berok
kenen. Het spreekt echter wel vanzelf dat de vuurleider wanneer
hij op de een of andere manier het doel geheel is kwijtgeraakt,
verstandig doet met nu weer wèl zijn waarnemer te gebrui
ken
211
