zielszieken opgericht om deze zoo spoedig en volledig mogelijk
van de andere patiënten te kunnen afscheiden.
De front-psychiaters vonden verder nog een belangrijke taak
op forensich gebied vaak kwamen bij krijgsraden zaken in behan
deling, waarin een psychiatrisch advies niet kon worden gemist.
Kon de vraag „simulatie of neurose" zelfs den medicus al voor
een moeilijke beslissing stellen, nog precairder, en met consequen
ties van leven of dood, was de beoordeeling van gevallen van
desertie, waarbij uitgemaakt moest worden of de deserteur bij
volle bewustzijn weggeloopen was, of dat sprake kon zijn van een
acuten verwardheidstoestand door psychisch trauma of zelfs mo
gelijk van een schemertoestand veroorzaakt door epilepsie. x)
Naast de echte oorlogsneurose, waarvan hierboven slechts zeer
oppervlakkig de vele moeilijkheden zijn aangestipt, heeft men in
oorlogstijd bovendien nog de ook in normale tijden optredende
vormen van krankzinnigheid te behandelen, en wel in grooter
getale dan in vredestijd het geval is. Daarnaast treffen we in
oorlogstijd nog een soort patiënten aan, die de speciale aandacht
van den psychiater eischen, en wel die met geestelijke stoornissen
na schedelverwondingen. Na de bij deze lijders in den beginne
geheel op den voorgrond tredende chirurgische behandeling, is
veelal een specifiek psychiatrische nabehandeling noodighet
vaststellen van de fijnere geestesdefecten eischt bekendheid met
de experimenteel-psychologische onderzoekingsmethoden de
lichamelijke en geestelijke oefening vraagt specialistische leiding.
Vandaai- dat men in Duitschland in de latere oorlogsjaren dan
ook speciale hospitalen voor dit soort zieken oprichtte, waar chi
rurgen, psychologen en paedagogen samenwerkten. Ook de com-
missie-beoordeeling van dit soort patiënten vereischt specialistische
kennis.
Wanneer we thans ons nog eens de vraag stellen, welke aan het
begin van dit artikel als uitgangspunt genomen werd: „welke
zou de werkkring van den psychiater in ons leger zijn?", dan zou
men die nu ongeveer als volgt kunnen beantwoorden.
In vredestijd zal de psychiater noch diagnostisch, noch thera
peutisch veel voor het leger belangrijk werk kunnen verrichten.
In oorlogstijd echter wordt zijn specialisme plotseling een der
allerbelangrijkste zoowel op het gebied van diagnose stellen als
op dat van behandeling der geesteszieken hopen zich de moeilijk
heden, welke alleen door den goed onderlegden specialist op te
lossen zijn, tot bergen op.
Het is niet aan te nemen, dat men een psychiatrischen dienst
in oorlogstijd in enkele dagen in het leven kan roepen. Wèl krijgt
271
1) vallende ziekte.