298
aanraking met de Franschen had gekregen, alle zelfbeheersching
en was tot eigen oordeel en eigen besluit niet meer in staat. En
toch was de operatieve toestand voor een goeden aanvoerder nog
geenszins hopeloos. Rondom Ulm beschikte hij over 60.000 man
uitstekende troepen 10.000 man onder Kienmayer waren van
Donaueschingen in O. richting teruggeweken, terwijl 60.000 Rus
sen onder Kutusow reeds den 11 October aan de Inn zouden aan
komen. Daarentegen was het Fransche leger door de snelle con
centratiemars chen zeer vermoeid en sterk gedemoraliseerd de
verbindingslijnen waren lang en onvoldoend beschermd, wat bij
deze wijde omtrekking groote gevaren met zich bracht.
„Mack, avec soixante mille hommes, traversant Ulm, y laissant un
„poste, et se jetant sur la rive gauche (ten N. van de Donau dus) oü
„la Grande Armée n'était plus, pouvait s'écouler par cette rive en rom-
„pant les ponts qu'il laissait sur la droite de son passage. Dans cette
„retraite il eüt ramassé ou détruit nos traineurs, nos grands pares,
„nos bagages, et peut-être serait-il rentré glorieusement en Bohème,
„oü il eüt rejoint les Russes!
„Mais un parti aussi vif et aussi entier n'allait point a l'esprit faible
„et trouble d'un tel général: et au lieu de prendre un parti il perd
„quatre jours entiers." Ségur, blz. 197.
Inderdaad vereischte een dergelijk stoutmoedig plan een veld
heer, die zijn eigen twijfel had overwonnen, die begreep dat hij een
uiterst gewaagde operatie ging uitvoeren, en dat hij daarbij vele
kwade kansen moest loopen; maar was dat alles niet oneindig veel
beter voor zijn land dan het nu volgende roemloos ondergaan bij
Ulm
Maar ook NAPOLÉON was alles behalve gerust over den toe
stand bij zijn leger. En terecht; want tusschen de 2 vuren (Mack
en Kutusow) stonden 60000 Franschen onder Davout en Berna-
dotte met het front West, dus naar Frankrijk, tegenover Ulm, en
140.000 man over een groote ruimte verdeeld van de Donau tot
Landsberg (Z. van Augsburg) front Oost naar de Inn. NAPOLÉON
besloot daarom de Russen tegemoet te trekken met 90.000 man
x) Gesprek tusschen NAPOLÉON en den generaal Macon (Ségur, a.b.
blz. 246):
„Eh bien Macon", s'écria gaiement l'Empereur en l'apercevant, „que me
„diras-tu aujourd'hui
„Ma foi, Sire, „répondit celui-ci," je dirai que vous êtes suivi d'un ramas
„de pillards qui déshonoreront votre armée, et vous-même, si vous n'y mettez
„promptement bon ordre
En dit staaltje „Les chemins, entièrement défoncés, étaient semés de nos
„chariots alsaciens embourbés, de leurs conducteurs désespérés, et de chevaux
„abattus, expirant de faim et de fatigue. A droite et a gauche, nos soldats
„couraient, a la débandade, au travers des champs, les uns cherchant des
„vivres, les autres chassant, avec leurs cartouches, dans ses plaines giboyeu-
„ses. A leurs coups de feu redoublés, au sifflement de leurs balles, on se
„serait cru aux avant-postes, et l'on y courait le même danger."
