heid, tijdens de uitvoering van het ontvangen bevel op elk ge-
wenscht oogenblik het contact op te nemen met zijn chef, is het
voortdurend mogelijk het verband om te zetten in verbinding,
dan wordt ook een veel lichtere eisch gesteld aan het initiatief van
den ondercommandant. Dan kan de chef de reeds gegeven bevelen
aanvullen, vervolledigen en wijzigen, dan is hij in staat op elk
gewenscht oogenblik in te grijpen mits de ondercomman
dant hem ook voortdurend op de hoogte houdt van den gang van
zaken bij zijn af deeling en van de gewijzigde gevechtsomstandig
heden. Het is niet voor niets dat het steeds weder in de reglemen
ten en voorschriften staat vermeld, dat ieder ondercommandant
verplicht is zijn naasthoogeren commandant onafgebroken in ken
nis te stellen met het verloop van de actie. Het is een beginsel
van bevelvoering, welk criterium zoowel beslissend is voor de wijze
van bevelsuitgifte als voor de gedragingen van den ondercomman
dant. Het negeeren van dit beginsel doet daden van initiatief
ontstaan, welke wellicht naar hun resultaten te beoordeelen als
geslaagd mogen worden beschouwd, doch die in hun vorm op theo-
retischen grondslag veroordeeld moeten worden en dus niet te
aanvaarden zijn. Een enkel markant voorbeeld moge hieronder nog
plaats vinden.
Op den 18en Augustus 1870 om 8.45 vom. bevond het IXe Duit-
sche Legerkorps, onder commando van den generaal MANSTEIN,
zich in naderings-formatie in de omgeving van de boerderij van
CAULRE. De cavalerie was vooruitgeschoven in de richting van
SAINTPRIVAT en LEIPZICK, de voorposten bevonden zich te
genover VERNEVILLE.
De generaal MANSTEIN heeft in de vroege ochtenduren van den
commandant van het Leger een bevel ontvangen, van den volgen
den inhoud:
„Het 2e Leger zal heden zijn opmarsch in Noordelijke richting
„voortzetten; de opdracht blijft: den tegenstander afsnijden van
„VERDUN en van CHALONS en hem aanvallen overal waar hij
„ontmoet wordt."
„Te dien einde zal het Xlle Legerkorps de uiterste linkervleugel
„vormen, rechts achter en uitwaarts gevolgd door de Garde, deze
„weder rechts achter en uitwaarts gegevolgd door het IXe Leger
corps."
„De vijand scheen zich gisteren terug te trekken op CON-
„FLANS; de drie divisies, die gisteren bivakkeerden in de omge
ving van GRAVELOTTE zijn waarschijnlijk eveneens terugge
komen; indien het anders mocht blijken te zijn, zal de generaal
„STEINMETZ (die het le Leger commandeert, dat Zuid van het
„2e opereert) hen aanvallen en in dit geval zou het IXe Leger-
„korps geroepen kunnen worden zich het eerst in gevecht te be
keven.
341
