587
voorgenomen operatiën worden verstrekt, die noodig zijn voor het treffen
der vereisehte medische voorzorgsmaatregelen. Bij het voorbereiden hunner
plannen moeten zij zooveel mogelijk overrompelingen door onvoorziene ge
beurtenissen probeeren te vermijden; de waarde van den chef van een genees
kundig onderdeel hangt voor het grootste deel af van de juistheid zijner
verwachtingen en de maatregelen, welke hij naar aanleiding daarvan neemt.
Een goede voorbereiding verzekert een goede uitvoering met maximum ren
dement. De staten van gevallenen en gewonden in voorafgaande gevechten
kunnen bij het beramen van plannen goede diensten bewijzen.
Hij dient bij dit alles de verschillende situaties, welke zich voor kunnen
doen in het oog te houden, en dienovereenkomstig in zijn plannen een zekeren
graad van veranderlijkheid te leggen. Als het getal der gevallenen en gewon
den van plaats tot plaats op het gevechtsveld sterk uiteenloopt, heeft hij de
verdeeling van zijn personeel zoo te regelen, dat de afvoer vlot verloopt.
De verschillende onderdeelen van den geneeskundigen dienst mogen niet
scherp van elkaar gescheiden gehouden worden, doch er moet naar gelang de
omstandigheden zulks wenschelijk maken uitwisseling van personeel kunnen
plaats hebben. De bevelen welke hij geeft, moeten kort en helder zijn en
nauwkeurig zijn bedoelingen weergeven. De taak der ondergeschikten wordt
daardoor zeer vergemakkelijkt. Het onderhouden van een nauw verband met
de geneeskundige afdeelingen in het zijterrein, zoowel als met die in het
achterland is van doorslaggevend belang.
Een andere zaak van groot gewicht voor een efficiënten geneeskundigen
dienst te velde is de aanwezigheid van doelmatig gelegen en goed ingerichte
veldhospitalen, die tegen eventueele luchtaanvallen duidelijk gemarkeerd
moeten zijn met het embleem van Genève. Zij behooren binnen 48 uur van het
gevechtsterrein te liggen, omdat als regel de gewonden na eerste hulp 36
tot 48 uur kunnen wachten, vooraleer ze verder behandeld behoeven te
worden.
Het artikel eindigt met een opmerking over de werkverdeeling van het
verplegend personeel en de administratieve formaliteiten te velde, welke uit
den aard der zaak tot een minimum beperkt moeten blijven.
In hetzelfde tijdschrift wordt een referaat gegeven van een artikel uit het
Militar Wochenblatt van 25 October 1935 over de, organisatie van den militair
geneeskundigen dienst bij gemotoriseerde afdeelingen door den General-
stabsarzt Hirschberger. Allereerst geeft de S. daarin een uiteenzetting omtrent
de kenmerkende eigenschappen van gemotoriseerde afdeelingen: snelle ver
plaatsing, plotseling verleggen van het actieterrein enz., en hij vraagt zich
daarbij af of de organisatie van den militair geneeskundigen dienst volgens
de tot heden gangbare opvattingen bij zeer mobiele troependeelen wel tot
zijn recht zal komen. Het antwoord daarop moet ontkennend luiden, want
de geneeskundige dienst volgens de oude begrippen is daarvoor te traag in zijn
bewegingen. Erkennend de groote rol, die gemotoriseerde troependeelen in
een toekomstigen oorlog zullen spelen, geeft S. een ontwerp-organisatie voor
den geneeskundigen dienst bij gemotoriseerde afdeelingen, welke in het kort
neerkomt op het volgende:
Aan iedere compagnie moet toegevoegd zijn een onderofficier-ziekenver
pleger op motorrijwiel met zijspan en een verbandploeg van 2 tot 4 man. Het
motorrijwiel dient voor het vervoer van verbandmateriaal, terwijl het tevens
gelegenheid biedt tot afvoer van 1 liggende en 1 zittende gewonde.
Bij een bataljon in gevechtsformatie moeten ingedeeld zijn 2 officieren van
gezondheid, 1 onderofficier-ziekenverpleger, 1 kleine vrachtauto en 1 motor
fiets met zijspan. In de vrachtauto dient een flinke hoeveelheid reserve-
verbandmateriaal en eenig chirurgisch instrumentarium aanwezig te zijn.
Bij het regiment moet ingedeeld zijn 1 chefarts (regimentsarts), die het
commando voert over een geneeskundige compagnie bestaande uit 2 officieren
van gezondheid, 40 officieren en manschappen van den troep en die beschikt
