door een cartesisch nomogram wil weergeven, zooals trouwens
reeds door C. Runge in zijn „Graphische Methoden", Berlin 1919
is opgemerkt. Om drie stelsels lijnen te vinden, zou men kunnen
stellen x cos a, y cos b; het derde stel werd dan cos c
xy M y (1 x2) (1 y2) dus veel te omslachtig. Een
tweede keuze is x cos a cos b, y sin a sin b, waardoor het
derde stel recht wordt, nl. cos c x M y. Het komt er nu maar
op aan, de lijnen x cos a cos b en y sin a sin b zoo een
voudig mogelijk te vinden. Runge merkt wel op, dat elke vaste
waarde van a een ellips geeft en elke vaste waarde van b even
eens een ellips, maar hij vermeldt niet, dat ook een oplossing met
uitsluitend rechte lijnen mogelijk is.
552
BOEKAANKONDIGING.
Wij wenschen op deze plaats de aandacht te vestigen op een van de hand
van den kapitein der infanterie van het Kon. Ned. Ind. Leger Dr. J. M.
Somer verschenen boekwerk: „Vestiging, Doorvoering en Consolidatie van
het Nederlandsch Gezag in Nederlandsch-Indië" 1).
In dit overzichtelijke, uitnemend verzorgde studieboek is de schrijver er in
geslaagd den lezer een scherp en duidelijk beeld te geven van de zoo uitge
breide en veelzijdige geschiedenis van de Nederlanders in Oost-Indië. De
geheele ontwikkelingsgang van wingewest tot koloniaal bezit en ten slotte tot
gebiedsdeel van het Nederlandsche Rijk vindt in zijn zoo sterk gedifferen
tieerde phasen in het werk een beknopte, doch steeds heldere uiteenzetting,
waarbij naast zuiver geschiedkundige belichting ook de staatkundige zijde
van ons groote koloniale hoofdstuk behandeling vindt.
Aan de krijgsbedrijven, welke tot de vestiging, de doorvoering en ten slotte
de consolidatie van ons gezag in Nederlandsch-Indië plaats vonden, is even
eens de noodige aandacht gewijd, uiteraard bezien uit den gezichtshoek van
ons koloniaal beleid en gezagsontwikkeling. Een chronologisch overzicht van
alle krijgsbedrijven is in het boekwerk, tusschen de vele waardevolle bijlagen,
opgenomen.
In het laatste hoofdstuk: „Het nieuwe Indië" voert schrijver ons tot de hui
dige situatie en bespreekt hij zoowel de staatsrechtelijk nieuwe verhouding
met het Moederland als de ontwikkeling van de „réveil asiatique" in onzen
Oost.
Het boekwerk, uitgegeven in de bekende verzorgde uitgave van de K.M.A.
vormt een deugdelijke basis voor een ieder, die zich in de studie van de
geschiedenis van Nederlandsch-Indië wil verdiepen voor diegenen, die op
geschiedkundig gebied een betrouwbaar naslagwerk behoeven, is het boek
een gids van groote waarde. Een zeer uitgebreide literatuur-opgave bij elk
hoofdstuk verhoogt de beteekenis van het werk als studiebasis in belangrijke
mate.
S.S.
l) Dr. J. SOMER. Vestiging, Doorvoering en Consolidatie van het Neder
landsch Gezag in Nederlandsch-Indië. Uitgave K.M.A. BREDA. 1935,
