Zaken als leden, stelde nl. een plan op tot voorbereiding van de
staatsmobilisatie en ontwierp een schema tot aanwijzing van de
organen met die voorbereiding te belasten. Die arbeid en de daarop
gevolgde instelling van den Staatsmobilisatieraad vormen te zamen
de onmisbare basis, waarop het gebouw der staatsmobilisatievoor-
bereiding kan worden opgericht.
De voormelde gang van zaken, waaruit blijkt, dat de Regeering
de onderwerpelijke staatstaak met kracht en voortvarendheid wil
zien ter hand genomen, zal ieder, die zich rekenschap geeft van de
eischen, welke de moderne oorlog aan staat en maatschappij stelt
en hen, die vele malen op de noodzakelijkheid van een meer alge-
meene verdedigingsvoorbereiding hebben gewezen, niet anders
dan met groote voldoening kunnen vervullen. Met recht kan de
Staatsmobilisatieraad een onmisbaar orgaan voor de verzekering
van onze zelfstandigheid mogen worden genoemd. Dit artikel heeft
ten doel die beteekenis nader te belichten.
DE BETEEKENIS EN HET DOEL VAN DE STAATS
MOBILISATIE.
Bij dreigend oorlogsgevaar wordt tot mobilisatie van de weer
macht overgegaan. Deze mobilisatie oefent al dadelijk een desorga-
niseerenden invloed uit op de normale functionneering van het
centrale en locale ambtelijke organisme en het maatschappelijke
bedrijfsleven. Die invloed zal in Nederlandsch-Indië, hoewel hier
geen sprake zal zijn van de vorming van een massaleger, eerder
grooter dan kleiner zijn dan b.v. in het moederland en zulks als
gevolg van de bijzondere taak, welke het Europeesche deel van
de samenleving h.t.l. heeft te vervullen. Inlijving bij mobilisatie
van het dienst- en reserve plichtige personeel bij de weermacht
zonder welken maatregel bij het bestaande stelsel van weer
machtsvorming van het op voet van oorlog brengen van leger en
vloot geen sprake zal kunnen zijn -beteekent, dat in een periode
van enkele dagen een groot deel van het in leidende functies
geplaatste personeel aan zijn normale taak zal worden onttrokken.
Is eenmaal de strijd uitgebroken, dan zullen het op krachten hou
den van de weermacht n.l. de uithoofde van geleden verliezen
noodzakelijke aanvulling daarvan met personeel en materieel
een voortdurenden druk blijven uitoefenen op het achtergebleven
deel van de Europeesche gemeenschap en bijzondere eischen stel
len aan ons productieapparaat en de te voeren handelspolitiek.
Van de handelsmogelijkheden met het buitenland moeten we
ons onder die omstandigheden evenwel niet te veel voorstellen.
De totale handelsbeweging zal slechts een fractie bedragen van die
in vredestijd. Hierop van invloed zijn zoowel de omstandigheid,
554
