als gevolg van het politieke initiatief voorspoedige mobilisatie niet
uit te buiten, hing echter alles er van af om spoedig eenig succes
van beteekenis te behalen. Gelukte dat, dan kon men verwachten
dat Oostenrijk en verschillende Duitsche landen (o.a. Hessen)
ten gunste van Pruisen zouden optreden. Was op deze wijze het
evenwicht in de strijdkrachten bereikt, dan zou de aankomst der
Russen de beslissing brengen.
Maar juist dat eerste, onverbiddelijk vereischte, succes was
alleen te bereiken door concentratie van alle beschikbare krach
ten en verrassend handelen. De mogelijkheid bood zich toen de
Pruisische legers eerder gereed waren dan de Fransche en in
plaats van nu krachtig en snel toe te slaan, bestudeerde men
evenveel aanvalsplannen als er hooge leiders waren1), verloor tijd,
kwam niet tot een stellige keuze. Toen NAPOLÉON's troepen
reeds in den marsch waren stond het Pruisische leger nog verdeeld
over een front van 135 km
groep Blücher-Rückel bij Eisenach,
hoofdleger Erfurt,
groep Hohenlohe Jena,
groep Tauentzien Hof.
NAPOLÉON's operatieplan was even eenvoudig als ondeugde
lijk: recht toe, recht aan naar Berlin, waarbij onderweg's vijands
leger zich wel ergens zal teweer stellenwaar dat leger zich
bevond, hoe het gedisloceerd was, wist hij niet. Doch dat de
Pruisen hem ten W. van de Elbe, zonder hun Russischen bond
genoot, zouden opwachten, meende hij uitgesloten. En toch gebeur
de juist dit!
Langs 3 evenwijdige wegen stelde hij zijn leger in beweging
rechts, over Amby Hof, 60.000 man (Soult, Ney, Wrede),
midden, over Lichtenstein-Schleiz, 90.000 man (Bernadotte,
Davout, Lefebvre),
links, over Bamberg Coburg Saalfeld, 46.000 man (Lan-
nes, Augereau, Victor),
kort voor het front de cavalerie van Murat.
De frontbreedte bedroeg evenals de diepte 60 km. het geheel
vormde een zeer manoeuvrabele macht van 200.000 man, die op
marcheerde in een marschgebied van 3600 km2. Een ernstig be
zwaar was er ophelderende cavalerie één of meer dagmarschen
voor het front, die kon zorgen voor tijdige inlichtingen was niet
uitgezondeneerst nadat de Pruisische hoofdgroepen waren ver-
1) Ségur (a, b, blz. 308) typeert den toestand op kostelijke wijze „Cette
„magnifique et jeune armee était conduite par sa belle reine en habit
„d'amazone. par les princes, par son roi et ses ministres, car tous ici conseil-
„laient et commandaient; enfin, par les vieux généraux du Grand Frédéric,
„que rajeunissait l'exaltation universelle."
495