Méér ongelegen had deze gebeurtenis bezwaarlijk kunnen
komen Juist op het moment waarop de omsingeling op het punt
stond om haar beslag te krijgen en de overgave der beide Russische
legers zoo goed als zeker scheen, ontviel den Centralen hun beste
bron van inlichtingen. Onmiddellijk werden krachtige gezamen
lijke pogingen in het werk gesteld om het nieuwe geheimschrift te
ontsluieren, welke pogingen reeds op den 22sten Nov. met succes
werden bekroond. „Thus during the few days preciding the above
„mentioned date (22 Nov.), the Germans were in the same position
„with regard to the knowledge of the situation of the opposing side
„as were the Russians, and it is hihgly significant that during those
decisive days the German plan of surrounding the Russian armies
Jailed and a part of the German force (25e Res. Korps en 3e Garde-
,,Div.) was surrounded hy the Russians and escaped from the
Russian ring only with the greatest difficulty, leaving behind many
„prisoners"
Het eerste cryptogram in het nieuwe geheimschrift, dat door
de Oostenrijkers werd ontsluierd, bevatte inlichtingen aangaande
het verbreken van de Duitsche omsingeling en omtrent de richting,
waarin de terugtrekkende Duitschers moesten worden vervolgd.
Aldus werd bij de Duitschers de hoop op het behalen van een
groote overwinning de bodem ingeslagen, doch dank zij de resul
taten van den Intelligence-Service waren zij tenminste nog in staat
om bijtijds in een veilige richting terug te trekken.
Hoe is toch het merkwaardige succes van de Oostenrijkers in het
ontsluieren van codes en geheimschriften te verklaren
Hiervoor zijn twee redenen aan te geven, t.w.:
1. Meerjarige ervaring der Oostenrijkers (zij hadden reeds vóór
het uitbreken van den wereldoorlog een „Chiffredienst")
2. De vele fouten, welke de Russen bij het gebruik van geheim
schrift maakten.
Volgens Generaal Ronge bezat de Oostenrijksche Gdnerale
Staf reeds in 1908 een cryptografisch bureau op zeer kleine schaal,
waaraan hij zelf als cryptoloog verbonden was. Men wijdde toen
zijn aandacht speciaal aan het ontsluieren van Servische cijfer-
berichten, aangezien de betrekkingen tusschen deze beide landen
gespannen waren wegens de annexatie van Bosnië en Herze-
gowina.
Later, tijdens den Italiaansch-Turkschen oorlog in Tripoli (1911
'12), werd een afluisterdienst ingesteld, welke belast was met
het ontsluieren van de opgevangen cryptogrammen. Deze dienst
werkte in hoofdzaak ten behoeve van de Oostenrijksche Marine.
Het „materiaal" stroomde overvloedig toe, zoodat Ronge het werk
niet meer alleen aankon en in 1911 een officier-cryptoloog aan
zich toegevoegd kreeg. Tijdens de Balkan-oorlogen (1912 '13)
konden de Oostenrijksche cijferexperts een dusdanige routine op-
740
