stad Moskou en de keizerlijke hoofdstad St. Petersburg, welke
de vreugdevolle ontvangst van den Franschen bevrijder had
moeten brengen, was gebleken waardeloos te zijn.
De brand.
De dikwijls gehoorde lezing dat de brand van Moskou volgens
een vooraf beraamd plan zou zijn uitgevoerd, is niet juist.
Nadat Kutusow besloten had om Moskou niet te verdedigen, en
de gouverneur Rostopchin de bevolking tot een uiterst verzet
had opgezweept en daarna in den steek gelaten, na alle brandspui
ten (die Staatseigendom waren) te hebben doen wegvoeren,
„il eut juste le temps d'ouvrir au peuple les portes de l'arsenal,
„de vider dans les rues les nombreux tonneaux de vodka et
„de faire filer ses amis, sa familie et lui-même ce qui était
„le plus difficile
had een ware exodus uit de stad plaats en bleef Moskou volledig
van voorraden voorzien als een schoon plunderingsobject achter.
Gedurende eenige uren was de stad dan ook ten prooi aan het
achtergebleven plebs, dat weldra plaats moest maken voor de
Fransche pillards. -1)
Vóór den brand bezat Moskou 8973 huizen, waarvan niet min
der dan 6544 van hout gebouwd dat in een dergelijke, door een
groot deel der bewoners verlaten stad, waar niemand meer belang
had bij voorzichtigheid, brand zou uitbreken ligt in den aard der
zaaken dat waar de brandbluschmiddelen mankeerden een
brand in zulk een complex een catastrophe moest worden is dui
delijk. Na den brand van 16 September, waarvoor NAPOLÉON
uit de stad moest vluchten, stonden nog 525 steenen en 1797 houten
bouwsels overeind en waren enorme voorraden voor het Fransche
leger verloren gegaan. Den 18 September nadat de brand was
uitgewoed kon NAPOLÉON het Kremlin weder betrekken. Hij
bleef er een maand
De vraag doet zich voor, waarom NAPOLÉON zoo lang werke
loos in de stad is gebleven, waar toch zijn leger met den dag aan
gevechtswaarde inboette en de tuchteloosheid 2) hand over hand
705
L) In Fransche en Franschgezinde bronnen wordt veelal beweerd, dat de
ergerlijke plundering en vernieling van Moskou in hoofdzaak door de vreem
de contingenten zcu zijn uitgevoerd en niet door de Franschen. Dit is onwaar!
De plundering werd systematisch bevolen en over alle troepen verdeeld:
den eersten dag mocht de Keizerlijke garde plunderen, den volgenden dag
het korps van Davout, en zoo achtereenvolgens kregen allen hun beurt.
-) Enkele staaltjes van stellig niet bevooroordeelde zijde ter illustratie
Labaume schrijft: „Notre camp ne ressemblait pas a une armee, mais bien a
„une grande foire oü chaque soldat, métamorphosé en marchand, vendait
„a vil prix les choses les plus précieuses et quoique campé dans les champs,
„exposé aux injures du temps, par un contraste singulier, il mangeait dans des
„assiettes de porcelaine, buvait dans des vases d'argent et possédait tout ce
