van den wereldvrede noemde, en besloot hem met alle middelen
te bestrijden.
Beziet men de zaken nuchter, en overweegt men dat LOUIS
XVIII het Verdrag van Fontainebleau openlijk schond, dan is er
op zich zelf uit het feit, dat de Souvereine Vorst van Elba aan
den Souvereinen Vorst van Frankrijk den oorlog verklaarde, geen
dwingenden grond te putten voor die uitbundige vogelvrij-ver
klaring. En dat NAPOLÉON den wensch in zich zou omdragen om
zijn vroeger Keizerrijk weder te veroveren is door niets bewezen
en was op dat tijdstip ook niet aannemelijk.
NAPOLÉON's marsch van Cannes naar Paris was als een
sprookjestocht. Vanwege de hem bekende vijandige houding van
de bevolking der Provence besloot hij om langs de Alpen, over
Grenoble, naar het Noorden te trekken. Den 2 Maart had de kleine
schare reeds een afstand van 50 km afgelegd over de zeer geac
cidenteerde bergwegen en overal was NAPOLÉON door de be
volking welwillend, soms zelfs met geestdrift begroet. De vraag
was slechts hoe de Koninklijke Regimenten zich zouden gedragen.
De vuurproef kwam bij Grenoble, waar generaal Marchand het
6 regimenten sterke garnizoen commandeerde.
Een in NAPOLÉON's marschrichting vooruitgezonden bataljon
had de opdracht hem dood of levend in handen te krijgen. Bij de
nadering kwam het kritieke oogenblik toen de bataljonscomman
dant tot het gevecht wilde overgaan. NAPOLÉON liet nu zijn troep
halthouden, trad alleen naar voren tot vlak bij de regeeringstroe-
918
In zijn Mémoires (Mélanges 2, blz. 298) schrijft NAPOLÉON:
„Napoléon prit la résolution de rentrer en France dés qu'il lui fut
„prouvé que le gouvernement royal voulait ne pas exécuter le traité
„de Fontainebleau; qu'il voulait continuer la troisième dynastie, et
„par cela seul déclarer illégitimes et usurpateurs les gouvernements
„de la république et de l'empire. La conséquence rigoureuse de ce
„système était que dés lors, les anciens évêques devraient réclamer
„leurs sièges supprimés par le concordat de 1801; le clergé exiger la
„restitution de ses biens, l'église catholique redevenir dominante dans
„l'état; les anciens seigneurs, les anciens privilégiés réclamer contre
„les spoliations de la république, et demander la restitution des
„privileges et des biens qu'ils avaient perdus pour la cause de la
„légitimité; tous les services rendus contre la république et l'empire,
„toutes les trahisons pour livrer Toulon et Brest aux Anglais, mérite-
„raient des récompenses.
„De telles pretentions seraient inadmissibles. La restauration toute
„puissante qu'elle est, reculerait d'effroi devant elles. II serait impos
sible de satisfaire a toutes ces fallacieuses espérances du clergé ancien,
„des émigrés, des anciens privilégiés, des Vendéens: ils seraient néces-
„sairement mécontents, et cependant la nation serait inquiète, et cher-
„cherait des garanties contre ces vaines pretentions."
Hij typeerde in deze woorden zeer juist den toestand zooals die door
de Restauratie was ontstaan en welke groote ontevredenheid schiep.
