X. Waterloo. 18 Juni 1815.
Hoewel de conscriptie was afgeschaft gelukte het NAPOLÉON
toch om tegen den 1 Juni een leger van 550000 man op de been
te brengen van welk aantal echter ongeveer de helft voorloopig
onvoldoend afgericht was en bijna 100000 man aan de grenzen
stonden. De mobiele dadelijk beschikbare macht telde dan ook
niet meer dan 130000 man en was verdeeld in 6 korpsen en 4
cavaleriekorpsen. De toestand van dit kleine leger was uitstekend
voor zoover de geest en bruikbaarheid betreft; bewapening en
uitrusting lieten echter veel te wenschen over. Van de oude
maarschalken waren alleen Soult, Ney en Grouchy beschikbaar.
Van de Verbonden strijdmacht stonden de Engelsche en Pruisi
sche legers in België.
Wellingtons leger (Engelsch-Hannoverraansch-Hollandsch-Bel-
gisch) van 93000 man en 204 vm. was in 2 korpsen verdeeld,
onder den Prins van ORANJE en Hill, een reservekorps en een
cavaleriekorps; het stond sterk verspreid in het gebied tusschen
Gent, Brussel, Bergen en Doornik.
Blüchers Silezische leger van 113000 man en 288 vm. was
verdeeld in 4 korpsen (Zieten, Pirch, Thielmann en Bülow) en
stond eveneens sterk verspreid ter weerszijden van Sambre en
Maas tusschen Namen en Luik.
NAPOLÉON's operatieplan was eenvoudig en doeltreffend: hij
wilde zijn troepen tusschen de beide Verbonden legers in België
inschuiven, eerst het eene en dan het andere verslaan, en daarna
de Verbondenen tot den vrede dwingen.
Wellington en Blücher wilden na een bespreking te Aachen op
den 4 April al dadelijk de vijandelijkheden beginnen, wat natuur
lijk het beste zou zijn geweest. Maar Schwarzenberg wist te be
reiken, dat de veldtocht eerst 27 Juni door de gezamenlijke
Verbonden krachten, met het respectabele aantal van 850000 strij
ders, zou worden geopend. Hieruit volgt al dadelijk, dat het plan
van Wellington en Blücher juist was, dat zij NAPOLÉON ken
den, en dat Schwarzenberg althans voor wat zijn inzicht in
NAPOLÉON's activiteit betreft uit 1813 en 1814 nog weinig
geleerd had Zoodat in plaats van den statigen aanval der
850000 Verbondenen op NAPOLÉON's strijdmacht, deze laatste
de 200000 man van Wellington en Blücher aanviel. Eén goed ding
was tusschen Wellington en Blücher bepaald: men wilde NAPO-
920
1) Van het groote operatieplan, waarbij van 27 Juni tot 1 Juli Wellingtons
leger (90000) tusschen Maubeuge en Beaumont, Blüchers leger (110000) bij
Givet. het Russische leger (150000) langs de Saar, het Oostenrijksche leger
(200000) over Bazel, alle concentrisch op Paris zouden aanrukken, en boven
dien het Italiaansche leger (50000) op Lyon en het Napolitaansche leger (25000)
naar Z. Frankrijk, is natuurlijk niets gekomen omdat het pleit reeds op 18
Juni was beslecht.
