moires (Mélanges, 2, biz. 136) schrijft NAPOLÉON nog: „La
„victoire de Ligny a été tellement décisive qu'elle a affaibli
„l'armée prussienne de 60.000 h.; elle avait décidé la question."
Het slot van den slag bij Waterloo is geweest, dat het Fran-
sche leger in een paniek terugvlood. Aan Bliicher kan men de
eer niet onthouden, dat hij de vervolging onmiddellijk liet aan
zetten en hij als 72-jarige grijsaard zelf de operatie leidde welke tot
de volledige oplossing van het Fransche leger voerde.
Merkwaardig genoeg was NAPOLÉON nog optimistisch genoeg
om het bieden van verderen weerstand ernstig te overwegen,
waartoe hij in Philippeville de noodige bevelen gaf. En ik voeg
hier aan toe, dat hij op dat tijdstip nog niet wist, dat Grouchy op
zeer lofwaardige wijze er in zou slagen om zijn troepen via
Namen in veiligheid te brengen. Had hij dat geweten
Het opperbevel gaf hij over aan Soult, terwijl hij zelf naar
Paris ijlde om de verdediging van die stad te regelen. Terwijl
NAPOLÉON hier koortsachtig arbeidde aan de uitwerking van
zijn plannen, besloot de Volksvertegenwoordiging tot afdanking
van den Keizereen onrechtmatige daad, welke NAPOLÉON on
gestraft liet. Het gevolg is geweest, dat hij den 22 Juni 1815 te
15.00 afstand moest doen van den Franschen troon.
Y. Het einde.
Den 23 Juni kreeg Bliicher bericht van NAPOLÉON's troons
afstand en werd hem om een wapenstilstand verzocht. Hij wees dit
verzoek af zoo lang niet NAPOLÉON en de grensbezettingstroe
pen zouden zijn uitgeleverd. Deze eisch moge hard schijnen, doch
als men NAPOLÉON's wonderbaarlijke activiteit en vindingrijk
heid heeft leeren kennen, en de wijze waarop hij in een minimum
van tijd kans zag om een verzetskern te scheppen en tot daden
wist te komen, dan wordt Blüchers houding toch begrijpelijk.
Kircheisen oordeelt: „Auch spater verhielten sich Bliicher und
„Gneisenau ihrem groszen Gegner gegnüber wenig edel, und wenn
„Napoléon in ihre Hande gefallen ware, würden sie ihn haben
„erschieszen lassen."
Davout, Minister van Oorlog, had wel maatregelen getroffen
ter verdediging van Paris, doch was blij, dat Bliicher den 3 Juli
een wapenstilstand wilde aanvaarden, zij het onder beding, dat in
elk geval de hoofdstad zou worden overgegeven. Den 8 Juli hield
LOUIS XVIII zijn tweeden intocht in Paris!
Tot 24 Juni bleef NAPOLÉON in het Elysée, waarna hij op
Fouché's last in stilte naar Malmaison moest afreizen. Later werd
hij genoodzaakt naar Rochefort te gaan, waar hij 3 Juli aankwam,
en 2 snelzeilende fregatten vond liggen, welke hem veilig naar
Amerika konden brengen. Dat deed JOSEPH ook, dat was ver
standig maar dat was toch geen einde voor een man als NAPO
LÉON!
926
