vember aan NAPOLÉON een vredesvoorstel gedaan, waarbij hem
Frankrijks natuurlijke grenzen (Pyreneeën, Alpen, Rijn) werden
geboden. Objectief beschouwd was dit aanbod wederom vorstelijk
en veel meer dan NAPOLÉON na 1813 toekwam. Waarom
aanvaardde hij het dan niet Men kan zich dit wellicht verklaren
uit de overweging, dat een Vorst bij de Gratie Gods desnoods
zijn halve Rijk in den oorlog kan verliezen zonder dat Zijn volk
Hem daarvoor ter verantwoording roeptechter is de toestand
voor een veroveraar of hij dan zichzelven al dan niet tot vorst
heeft uitgeroepen doet weinig ter zake gansch anders en bestaat
er voor dezen slechts een keuze tusschen alles behouden c.q. uit
breiden, of met eere te gronde gaan 1). Voor een veroveraar (zón
der de Gratie Gods) zou verlies van een gedeelte van zijn gebied
het bankroet van het systeem, van de eigen raison d'être, hebben
beduid een hem opgedrongen vrede zou weder tot nieuwe oor
logen hebben geleid, evenals trouwens ook de door hem opgelegde
vredes deden
„Das eben ist der Fluch der bösen Tat,
„Dass sie fortzeugend immer Böses muss gebaren. 2)
Dat de Verbondenen het vredesaanbod deden was natuurlijk
een groote fout en behalve aan de krijgsmoeheid van allen ook
te wijten aan hun zeer verschillende politieke oogmerken. Rusland,
dat met recht trotsch kon zijn op het feit, NAPOLÉON de hard
ste slagen te hebben toegebracht, had zijn politieke doel reeds
lang bereiktdoch czaar ALEXANDER wilde nog wraak nemen
voor den brand van Moscou en stuurde daarom doelbewust aan
op NAPOLÉON's val. Oostenrijk voelde er daartegen weinig voor
om NAPOLÉON's rijk al te zeer te verzwakken met het aller
minst denkbeeldige gevaar, dat het kleine Pruisen zich zou kun
nen ontwikkelen tot een Groot-Duitschland. En FRIEDRICH
WILHELM was uit hoofde van zijn vredelievenden aard steeds
bereid de vijandelijkheden te beëindigen.
Zoo ontstond dus het vredesaanbod van 9 November 1813. Na
tuurlijk waren de legeraanvoerders van geheel andere meening
en wilden zij dadelijk Frankrijk binnenrukken welk meenings-
verschil tusschen Vorsten en legeraanvoerders weder geheel lo
gisch tot een compromis leidde men zou NAPOLÉON's antwoord
op het vredesvoorstel afwachten en middelerwijl een operatieplan
opstellen dat tegen 1 Januari 1814 in uitvoering zou kunnen
komen.
907
x) Men zou wellicht het beste een parallel kunnen trekken met den Duce
Mussolini, die ook vallen zal bij het eerste conflict dat hem zijn veroveringen
zal kosten wien het volk nu reeds met den dreigenden titel van „uitbreider
des Keizerrijks" heeft getooid.
SchillerDie Piccolomini, V. 1.