994
Het luchtwapen.
De belangrijkste gebeurtenissen op maritiem gebied zijn wel de verrich
tingen van het luchtwapen, voornamelijk in den strijd tegen de boven- en
onderwatervloot, waardoor op de groote beteekenis van dat wapen weer alle
aandacht gevestigd wordt. Het staat wel vast, dat de Regeering te Madrid in
de eerste periode van den strijd, over een deel der vloot beschikte.
Een aantal harer schepen vertoefde te Tanger, welke haven zij op 1 Augus
tus verlieten, naar aanleiding van een sommatie van de vertegenwoordigers
der vreemde mogendheden. Die schepen waren dus voor een actie in de
straat van Gibraltar beschikbaar, om den overvoer van troepencontingenten
der opstandelingen van den Afrikaanschen naar den Spaanschen wal te
beletten, waaraan de Regeering veel gelegen moest zijn. Dat is echter niet
mogelijk gebleken
Bekend is o.m. dat begin Augustus een troepentransport van Ceuta naar
Algeciras plaats had, dat slechts beschermd werd door 'n gewapenden traw
ler en een kanonneerboot. Een torpedojager der Regeering, die daar ter
plaatse was, had door zijn bewapening met vijf kanonnen van 12 c.M., dien
overvoer gemakkelijk kunnen beletten, doch onttrok zich aan den strijd,
zoodra vliegtuigen van den Marokkaanschen wal naderden ter bescherming
van 't convooi. De actie der Regeeringsvloot heeft zich in het Zuiden dan ook
bepaald tot het bombardement van enkele plaatsen en ook daarbij is het tot
een strijd met de luchtmacht gekomen. Het pantserschip Jaime I van
plm. 15.000 ton moet daarbij door een bom van 500 Kilogram, die, het schip
ter hoogte van een der middelste geschuttorens trof, ernstig beschadigd zijn
en dat klopt ook wel met het feit, dat de Regeering dat groote schip niet
beter wist te benutten, dan voor het opbergen van politieke gevangenen in
de haven van Alicante. Wel een eigenaardig gebruik van het machtigste
oorlogsschip, waarover zij beschikte Voorts moeten in den strijd, tusschen
vliegtuigen en duikbooten, de C. 3 en de C. 4, booten ongeveer van de grootte
van de K XVIII, door bommen respectievelijk tot zinken gebracht en ernstig
beschadigd zijn.
Nadien hoorde men weinig meer van een actie door de Regeeringsvloot.
Mogelijk is dat een gevolg daarvan, dat een groot deel der officieren vermoord
of gevangen genomen is en de Regeering daardoor niet over voldoende krach
ten beschikt om haar schepen met goede kans op succes in den strijd te
brengen. Maar hoe dan ook, een feit is het, dat tegenover een geringe activi
teit der Regeeringsvloot, de luchtmacht der opstandelingen nabij de straat
van Gibraltar een zeer groote bedrijvigheid aan den dag legt.
Gunstige omstandigheden.
Ontegenzeggelijk verkeerde de laatste in gunstige omstandigheden, nu haar
terrein van actie beperkt bleef tot de straat van Gibraltar en omgeving, de
opstandelingen in de nabijheid daarvan op den Marokkaanschen wal over
goede vliegtuigbases konden beschikken, terwijl voorts de weersomstandig
heden daar over het algemeen gunstig zijn voor een luchtactie.
Dat de overvoer van troepencontingenten ter sterkte van eenige duizenden
manschappen hoofdzakelijk door de lucht zou hebben plaats gevonden, komt
mij niet waarschijnlijk voor, doch het ligt veel meer voor de hand, dat deze
per scheepsgelegenheid geschiedde, aangezien de overtocht Ceuta Algeciras
slechts enkele uren vordert en men, dank zij een goede luchtverkenning,
daarvoor het gunstige moment kon kiezen. Het duikbootgevaar kan bij een
goede actie van een convooi van vliegtuigen niet groot zijn, terwijl de schade
aan twee Regeeringsonderzeebooten toegebracht, wel aantoont hoe groot
het risico is, dat deze loopen. Van een succesvollen aanval op troepentran
sporten heeft men dan ook niets vernomen.
Uit dit alles blijkt wel duidelijk, van hoeveel waarde bij een actie ter zee de
overmacht in de lucht is en dit verklaart ook, waarom men thans vrijwel
bij alle Marines de versterking van 't luchtwapen zoo op den voorgrond