In October 1845 werd von Moltke aangewezen als adjudant van
den 64-jarigen Prins Heinrich von Preuszen, den derden zoon van
Koning Friedrich Wilhelm IIeen man, die den dwang der vor
stelijke waardigheid uit den grond van zijn hart haatte, en als
vrijgezel in Rome leefde. Prikkelbaar, ijdel, ziekelijk (en daardoor
13 jaren lang bedlegerig), een erkend kunstkenner en vriend van
allen, die zich in Rome tot de beroemdheden rekenden, was hij
een man, die niet alleen een zeer betrouwbaar adjudant behoefde
uit overwegingen van eerbetuiging, doch stellig ook uit een oog
merk van voorzichtigheid tegenover buitenlandsche politieke
invloeden.
Overigens had hij het in zijn functie zoo weinig druk eens
per dag opwachting maken en een uurtje praten over de nieuwtjes
dat hij zijn oude topografische liefde weer kon gaan uitleven,
en een begin maken met de opname van Rome en Omstreken
(1 25000). i)
Den 12 Juli 1846 stierf Prins Heinrich en reeds den zelfden
middag was von Moltke op reis om persoonlijk den Koning het
bericht te melden. In 7% dag reed hij naar Berlin, waar hem werd
opgedragen 's Prinsen stoffelijk overschot, na aankomst van de
korvet Amazone, aan boord van dit schip naar Hamburg te bege
leiden. Von Moltke nu, behoorde tot de talrijke groote mannen, die
door hun wilskracht schier alle moeilijkheden en lichamelijke
indisposities weten te overwinnen, behalve de zeeziekte
En op zijn tocht met de Amazone was het dan ook weldra zoo erg
met hem gesteld, dat de kapitein hem in Gibraltar aan wal zette.
Hij week hiermede af van zijn opdracht om 's Prinsen lijk naar
Hamburg te begeleidenen dit is hem in Berlin aanvankelijk ook
kwalijk genomen, omdat hij als adjudant onder alle omstandig
heden op zijn post had behooren te blijven.
1007
„Man hat die Berichte über den Prinzen sehr brodiert. Wahr ist es,
„dasz sein Zimraer mich lebhaft en die Zelle des Faust erinnert. Karten,
„Bücher, Zeichnungen, Gemalde, Kalender, Femglaser, Papiere, Fla-
„schen, kurz Urvater Hausrat, liegen vom Gesims bis auf die Bettdecke
„des Prinzen, so wie sie seit den letzten 13 Jahren nach und nach
„angekommen sind, herab.
„Es begreift sich, dasz da nicht taglich abgestaubt werden kann
„aber unreinlich ist es nicht, und die Erscheinung des alten Herrn hat
„mich angenebm überrascht. Er tragt über seinem schottischen Schlaf-
„rock ein braunes groszes Tuch, in welchem der schone Kopf mit weis-
„zem, übrigens sorgfaltig gepflegtem Bart und Haupthaar wie der eines
„Einsiedlers auf einem Gemalde von Domenichino aussieht. Man musz
„übrigens eine hohenzollernsche Konstitution haben, um so 13 Jahre
„zu Bett liegen zu können. Dabei ist der Prinz, wenn er nicht gerade
„einen Gichtanfall hat, in der vortrefflichsten Laune."
Aldus von Moltke's eerste indruk van zijn nieuwen chef.
J) Hij nam hier 30 km2 op in amper 6 maanden geen slechte prestatie.