Eiken buitenstaander zal het duidelijk zijn, dat de Pruisen
tijdwinst zochten om hun troepen uit het Noorden aan te trekken
en de eenige goede oplossing zou zijn geweest geen parlemen
tairs meer, maar rechttoe rechtaan naar Eisenach of Gotha door
breken en zich met de Beieren vereenigen. Met een macht van
19.000 man goede troepen zou dit stellig gelukt zijnal was de
verpleging van dit legertje op den langen marsch naar het Zuiden
in gebreke gebleven, de discipline bleef echter uitmuntend.
Dat de doorbraak goede kansen had, moge blijken uit het
volgende detail.
De Hann. brigade Von Bülow had haar opmarsch naar Eisenach
voorloopig moeten staken vanwege de ingeleide onderhandelingen
met de Pruisen in Gotha. Eigener initiatief was echter
de overste Rudorff met een escadron naar Eisenach doorgereden,
omdat hij meende dat het bezit van deze onbezette stad voor het
verdere verloop van de actie van het grootste belang was.
Bij Eisenach aangekomen bleek deze stad juist bezet te zijn
door 2 per spoor uit Gotha aangevoerde bataljons onder den kolo
nel Von Osten Sacken. Overste Rudorff reed nu als parlementair
naar den vijand en deelde mede, dat 6.000 man met 12 vm. (dit
was de eenigszins overdreven sterkte van de niet-opgerukte
brigade Von Bülow) gereed stonden om de stad te bezetten,
weshalve hij om noodeloos bloedvergieten te voorkomen verzocht
de stad te ontruimen. Kolonel Von Sacken wees dit verzoek af,
waarop de overste Rudorff mededeelde gemachtigd te zijn om de
bewoners tot 15.00 gelegenheid te geven de stad te verlaten J).
Hij ijlde nu terug naar den kolonel Von Bülow, die zijn initiatief
goedkeurde en besloot om ondanks de uit het Hoofdkwartier
bevolen rust zijn troepen naar Eisenach in beweging te zetten,
doch tegelijkertijd bevelen daartoe in Langensalza te vragen.
Overste Rudorff reed daartoe naar het Hoofdkwartier en kreeg
van den Koning dadelijk instemming met het plan de onder
handelingen met Gotha werden afgebroken en het leger bevolen
naar Eisenach op te rukken.
Echter kwam juist voordat de bedongen gevechtspauze van
15.00 was afgeloopen, uit Gotha via het naburige spoorwegstation
een telegram binnen van den in Gotha aanwezigen Hann. parle
mentair, luidende„dasz Feindseligkeiten zu vermeiden seien,
191
Hoewel de Overste Budorff hier op eigen gelegenheid den oorlog aan
het winnen was, recht tegen de bevelen van het Hoofdkwartier in, bleek
zijn inzicht toch volkomen juist.
Overigens ziet men uit het geval, dat het den overste behalve aan „initia
tief" evenmin aan brutaliteit en vindingrijkheid mangelde.
Zie voor de details „Officieller Bericht über die Kriegsereignisse zwischen
Hannover und Preuszen im Juni 1866, I Theil."
