b. het noodige gebied ter beveiliging van de haven van Kiel
en de vesting Friedrichsort
c. het vereischte gebied aan de zeezijden van het geprojec
teerde Kaiser-Wilhelm-kanaal.
Practisch kwamen deze eischen dus neer op een „vrije souve-
reiriiteit in naam" en „een Pruisische annexatie in werkelijkheid".
Oostenrijk probeerde het nu met den Duitschen Bond, oer-
product van Metternich, die toch de verborgen bedoeling bij de
stichting van dit Instituut niet onder stoelen en banken had
gestoken „Sie (de Bondslanden) mogen sich winden und drehen,
„wie sie wollen, sie können doch niemals etwas thun." 1) En men
dient er zich over te verbazen, dat de Oostenrijksche staatslieden
de beteekenis van den Duitschen Bond over het hoofd zagen en
thans kracht meenden te kunnen vinden in eene organisatie,
welker eenig doel was geweest om krachteloosheid te scheppen.
De Duitsche Bond kwam derhalve in actie, en nam begin April
1865 met 9 tegen 6 stemmen de volgende motie aan
„De Hooge Bondsvergadering spreekt, onder voorbehoud van
„verdere besluiten, de hoopvolle verwachting uit, dat het de
„Hooge Regeeringen van Oostenrijk en Pruisen moge behagen,
„den Erfprins van Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg
„thans het hertogdom Holstein in eigen beheer over te dragen, en
„aan de Bondsvergadering mededeeling te doen van de ten aan-
„zien van het hertogdom Lauenburg genomen besluiten."
Dit was dus regelrecht tegen de Pruisische wenschen in.
Echter bezat de Bondsvergadering niet de middelen om haar
besluit kracht bij te zetten hare besluiten werden slechts uit
gevoerd, als dat in de kraam der betrokkenen te pas kwam 2)
178
b Men vergelijke met deze Mettemich'sche kenschetsing de werkzaam
heid van den tegenwoordigen Wereld-Volkenbond, product van het intellect
van de leiders van Versailles 1919. De overeenstemming is dan evident. Ook
nu is herhaaldelijk gebleken, en Mussolini heeft het zoo juist tegenover
Ethiopië onweerlegbaar bewezen „Sie mogen sich winden und drehen, sie
können doch niemals etwas thun". En daarom ware te wenschen, dat deze
moderne copie van de Amphictionen en van Metternich's oeuvre hoe eerder
hoe liever verdween, zonder dat er een oorlog voor noodig is zooals in
1886 om haar ten grave te leiden. Overigens vleie men zich niet met
de illusie, dat de volkenbonds-utopie daarmede blijvend van de wereld zou
zijn verdwenensteeds weer zullen wonderdokters (kwakzalvers als men
wil, van het type Clemenceau en Lloyd George) opstaan, die meenen de
wereld te dienen door de oprichting van eene „Vereeniging ter behartiging
van de belangen der sterksten", onder het mom van den eeuwigen vrede
(De Amphictionen-Bond Griekenland 400 200 v. Chr. was een
verbond, dat den oorlog niet verbood, maar verzachtende regelen voor de
uitvoering vaststelde bij overtreding werd dan gedreigd met een bonds-
executie, welke meestal uitbleef).
2) Geheel conform dus de „vernietigende veroordeeling" van Italië in
1935, welk ledig gebaar ook achterwege had behooren te blijven.