Oostenrijksche 6 A.K., dat in de flank bij Neustadt stond. Ondanks
de groote moeilijkheden welke de door het nauwe defilee van
Nachod oprukkende troepen van het V A.K. hadden om tot ont
wikkeling te komen, gelukte het aan Steinmetz' vaste leiding 1)
om het Oostenrijksche korps tot wijken te brengen.
Indien men overweegt, dat hier 29 Oostenrijksche bataljons,
16 eskadrons en 100 vm. optraden tegen de achtereenvolgens
zich ontwikkelende troepen van het V A.K., dan dient men volle
waardeering te hebben voor leiding en gevechtskracht der Prui
sische troepen.
Toch eischt de billijkheid te vermelden, dat het Oostenr. 6
A.K. door Benedek's gebrekkige leiding in een moeilijke positie
was gekomen. Het 6 A.K. in Neustadt had nl. den 26 Juni bevel
gekregen om zich in 2 marschen van Neustadt, via Josephstadt
naar Horzitz te begeven (als onderdeel van het aanvalsplan op
Turnau), waartoe de bevelen waren gegeven. Op den 27 Juni
te 1.30 kreeg het echter een nieuw bevel (Benedek had nl. van
zijn aanval naar het Noorden afgezien) en wel om naar Skalitz
te gaan, de stelling daar te bezetten en een voorhoede uit te
schuiven naar Nachod. Deze contra-order werd aannemelijk ge
maakt door een typische Benedek-sche motiveering, gedeeltelijk
onwaarachtig, voor de rest vaag. Zij luidde Diese Anordnung
hat den Zweck, den noch nicht vollendeten Aufmarsch der Armee
zu decken (een onwaarheid SI.), was aber in keinem Falie
abhalten soil, den Feind entschlossen anzug'reifen, wo er sich
auch zeigen möge. Die Verfolgung des Feindes musz aber in
den Grenzen des gegebenen Auftrages bleiben und darf nicht zu
278
b Van Generaal Von Steinmetz, dien ik in de vorige noot onder de
„strategisch Feiglinge" noemde, wil ik thans de uitstekende „tactische
kwaliteiten" naar voren brengen. Ik ontleen die aan het werk van Dra-
gomirow „Generaal Steinmetz, commandant van het V A.K., is 70 jaren
„oud, doch zoo geconserveerd als weinigen dat zijn op hun 50-ste. Met
„sneeuwwit haar, en in de volle bloei van kracht en gezondheid, onder
scheidt hij zich door een ongelooflijke werkzaamheid en een uitzonderlijke
„energie en karaktervastheid.
„Op mijn vraagHoe gelukte de aanval op een zoo sterke stelling als die
„van Skalitz antwoordde hij Zulke dingen gaan heel eenvoudig men
„valt aan lukt het niet, dan valt men nog eens aan, en zoo voort, totdat
„het lukt. Toen vroeg ik: Werden de troepen dan niet afgelost? Ik
„erken dat dit onderwerp mij buitengewoon interesseerde, omdat ik mijn
„eigen inzichten wilde onderzoeken, welke langs zuiver theoretischen weg
„waren verkregen. Wat afgelost was het antwoord, op een toon, alsof
„ik iets in een vreemde taal had gezegd. Door versche troepen afgelost,
„als zij geheel door elkaar zijn? Neen, een afdeeling, welke eenmaal in
„het vuur is, moet daar in blijven, tot het gevecht is geëindigd.
„Dit werd met zulk een overtuiging gezegd en op een zoo vaste en rustige
„wijze, dat hij ineens voor mij stond als een man, die in staat is bij zijns
„gelijken de gansche inspanning van het verstand, van den wil en van het
„physiek op te wekken, ten einde de uitkomst te verzekeren."