342
lichaamsontwikkeling en sleepende borstvliesontsteking ook op rekening
van de tbc. komen. Als we nu zien dat jaarlijks niet minder dan 17.15 °/n()
voor het Fransche leger moet worden afgekeurd wegens laatstgenoemde
ziekten en gebreken zonder bepaalde oorzaak, zou men dus een jaarlijksch
verlies van 19,5 (11 8,5) °/00 alleen door tuberculose moeten aannemen.
Men weet niet of de aspirant-soldaat die tuberculose-verdacht is, in de
toekomst deze ziekte zal krijgen of niet. De ondervinding heeft echter
geleerd dat inactieve longprocessen, bij doorlichting ontdekt, later wederom
actief kunnen worden aan den anderen kant is het volstrekt niet noodza
kelijk dat iemand met een uitgedoofden tbc-haard in de longen vroeg of
laat een opflikkering van dat proces zal doormaken. De keurende officier
van gezondheid is geneigd in deze het zekere voor het onzekere te nemen
en zal vanwege het groote belang dezer aangelegenheid (de mogelijkheid
van besmetting in een dwanggemeenschap is uit den aard der zaak veel
grooter dan onder de gewone maatschappelijke verhoudingen) spoedig tot
afkeuring overgaan. De Revisieraad, die ook met andere factoren rekening
heeft te houden (tekorten etc.), sluit zich echter niet steeds aan bij het
deskundige advies, en zal, naar gelang de omstandigheden zulks noodzakelijk
maken, meer of minder ongewenscht materiaal toelaten.
Tusschen de tbc.-cijfers van het leger en de burgerbevolking schijnt
verband te bestaan. Het blijkt namelijk, ook bij de marine, dat de Bretonsche
contingenten het grootste tuberculose-sterftecijfer hebben, en dat klopt zeer
wel met de sterftestatistiek der burgerbevolking, welke voor de Bretonsche
departementen een tuberculose-sterftecijfer geeft, dat 50 hooger is dan
voor de andere Fransche provincies.
Arnould komt tot de conclusie, dat, wil men den toestand in het leger
verbeteren, het in de eerste plaats noodig is alle sterk van tbc verdachte
candidaten te elimineeren. Sinds de röntgendoorlichting meer systematisch
bij de keuringen wordt toegepast is het gemakkelijk geworden geringe
afwijkingen te vinden, die zich vroeger aan onze waarneming onttrokken
bij elke gevonden afwijking moet men zich ernstig afvragen in hoeverre de
betrokkene infectieus kan zijn. Volgens le Bourdelles en Picot ontstaat in
het leger de tuberculose bijna altijd plotseling en wel bij personen,
die bij een kort te voren plaats gehad hebbende doorlichting vol
maakt gezond bleken. Het schijnt dat het militaire leven op dit gebied
bijzondere gevaren in zich bergt. Het samenzijn der soldaten in een voor hen
nieuw milieu en het contact met een voor hen nieuwe bevolking bevordert
de verspreiding der infectie, vooral bij degenen, die niet-allergisch in dienst
gekomen zijn. Bovendien schijnt het, dat de weerstand der soldaten tegen
den tbc-bacil door de levensomstandigheden in het leger verminderd is.
Er dient daarom steeds groote zorg besteed te worden aan de lichamelijke
en geestelijke hygiëne van den soldaat, en deze laatste mag niet onderge
schikt worden gemaakt aan andere, op het eerste oog mogelijk gewichtiger
schijnende, belangen.
Mededeelingen van de Commissie van Advies nopens chemische en aan
verwante verdedigingsvraagstukken, nr. 1 „Glycerine als bescherminggevend
bestanddeel in gaskleeding", door Prof. Dr. A. Klarenbeek.
De Commissie van Advies nopens chemische en aanverwante verdedigings
vraagstukken zag, zooals haar voorzitter, de Utrechtschen hoogleeraar P.
van Romburg in zijn voorwoord tot deze eerste aflevering mededeelt, bij
voortduring haar adviseerende taak zoodanig uitgebreid, dat herhaaldelijk
uitvoerige onderzoekingen over verschillende onderwerpen noodzakelijk
werden geacht. Gezien de groote belangstelling, welke in Nederland in
intellectueele kringen voor vraagstukken betreffende de landsverdediging
wordt getoond, oordeelde de commissie het wenschelijk, de resultaten van
deze onderzoekingen zooveel mogelijk bekend te maken.
