genten l) en het uitstekende spoorwegnet niet rekening diende te
houden met een bruusk Fransch offensief van het nog niet gemo
biliseerde vredesleger, zoodat dan de Duitsche concentratie, welke
nu op den linker Rijnoever was voorgenomen, in gevaar werd
gebracht. In zijn Denkschrift 68/69 schrijft hij
Ik wil hier al dadelijk opmerken, dat de Franschen toch het
nadeelige plan, getrouw aan hun volkskarakter, hebben gekozen,
en er een, zij het stuntelig, begin van uitvoering aan hebben
gegeven. Moltke's concentratie is er 2 etmalen door vertraagd.
De in de Pfalz verzamelde Duitsche legers wilde Von Moltke
als volgt groepeeren
Eerste (rechtervleugel) leger, onder den General der Infanterie
Von Steinmetz, bij Wittlich
VII en VIII A.K. 60.000 man
Tweede (hoofd) leger, onder den General der Kavalerie Prinz
FRIEDRICH KARL, bij Neunkirchen-Homburg
III, IV, X, Garde A.K. 131.000 man
Derde (linkervleugel) leger, onder den General der Infanterie
Kronprinz FRIEDRICH WILHELM, bij Landau-Rastatt
V, XI, eventueel Bad. Wurt., I B(eiersch), II B A.K.
130.000 man
357
„Weliswaar zouden de Franschen, gezien de opeenhooping van garni
zoenen en legerplaatsen juist in het NO. deel des lands, de doel
matigheid van hun spoorwegsysteem en zijn rijkdom aan rollend
„materiëel, zonder eerst de aanvullingen af te wachten, in zeer korten
„tijd een leger van 150.000 man aan de grens kunnen verzamelen.
„De uitvoering van een snel initiatief zou geheel in overeenstemming
„zijn met den volksaard en is ook in militaire kringen besproken
„geworden.
„Nemen wij eens een zoo geïmproviseerd leger aan, dat echter toch
„rijkelijk met cavalerie en artillerie moet zijn uitgerust, en dat zich
„reeds op den 5en dag om Metz zou hebben verzameld, en op den
„8en dag de grens bij Saarlouis zou overschrijden, dan zouden wij
„het toch in de hand hebben ons spoorwegvervoer tijdig te onder
breken en onze hoofdmacht reeds aan den Rijn uit te laden. Daar
heen zou de invasie nog 6 dagmarschen moeten afleggen en zou
„zij op den 14en dag tegenover gelijke krachten tot staan komen.
„In het bezit van de rivierovergangen zouden wij weinige dagen
„later met meer dan dubbele overmacht tot het offensief kunnen
„overgaan.
„De nadeelen en gevaren van een dergelijke handelwijze aan Fran-
„sche zijde zijn voor het verdere verloop zoo kennelijk, dat men niet
„licht daartoe zal kunnen besluiten bovendien wordt zij onuitvoer
baar als wij zelf het initiatief nemen".
Het Fransche leger was vanwege de conscriptie met remplacement
feitelijk een soort beroepsleger, dat in oorlogstijd zou worden aangevuld
uit de depots en door vrijwilligers.
