Vierde (reserve) leger, onder General Kronprinz Albert, Herzog
zu Sachsen, bij Mainz
IX, XII S(achs.) A.K. 63.000 man.
Later zijn de I, II en VI A.K. nog aangetrokken, toen bleek dat
Oostenrijk neutraal bleef.
Het operatieplan was eenvoudig en duidelijk
„De operatie tegen Frankrijk zal eenvoudig daaruit bestaan,
„dat wij zoo gesloten mogelijk eenige marschen op Franschen
„bodem voorwaarts gaan tot wij het Fransche leger ontmoeten om
„dan slag te leveren. De richting van den marsch is in 't alge-
„meen naar Paris, omdat wij in die richting het zekerst ons marsch-
„doel het vijandelijke leger mogen verwachten.
„Op den rechten weg van de Pfalz naar de Fransche hoofd
stad ligt Metz. Deze vesting wordt links omtrokken en blijft
„slechts waargenomen. De volgende strategische opmarsch, voor
„zoover het niet reeds eerder tot een slag is gekomen, is de Moezel-
„linie Pont a MoussonLunéville.
„Bij den opmarsch met het He leger in eerste en het IVe leger
„in tweede lijn, worden beide flanken door de Ie en Ille legers
„gedekt. Ons initiatief schrijft zonder meer den vijand de wet voor.
„In de lijn Pont a MoussonLunéville hebben wij 2 spoor
lijnen in den rug daar, zoo niet eerder, moet het waarschijnlijk
„tot eene beslissing komen en kan verder in details niets voorzien
„worden 1)
„Afgezien van den tegenstand, op welken wij reeds eerder kun-
„nen stuiten, is de moeilijkheid van dezen opmarsch over meer
„dan 110 km. vooral te zien in de enge ruimte, waarin de zich
„bewegende massa's moeten worden verplaatst. Rukken de Fran-
„schen ons in belangrijk aantal tegemoet, dan ondervinden zij
„dezelfde moeilijkhedenanders wordt het als zij ons verzameld
„opwachten, of in ontwikkeld front op korten afstand tegen ons
„oprukken.
„Om onze verzameling tot den slag uit te voeren hebben wij een
„etmaal noodig, dat de legervoorhoede ons moet verschaffen. Door
„haar kunnen wij bovendien ook nauwkeuriger vernemen waar
„wij den vijand zullen treffen. Die voorhoede moet derhalve sterk
„en vooral sterk aan cavalerie zijn.
„Het schijnt niet raadzaam eerder de grens te overschrijden,
„dan wij in staat zijn eiken dag den slag op te nemen. Onder deze
„bijzondere omstandigheden wordt het noodig, dat de marschen
„van alle legerkorpsen en divisiën van bovenaf speciaal worden
Von Moltke heeft dit alles zeer scherp voorzien en dat, als zijn leger
aanvoerders evenveel zelfbeheersching hadden getoond als hij deed, de be
slissende slag reeds oost van de Moezel zou zijn geslagen, staat als een
paal boven water.
358
