niet de sterke figuur om de nieuwe grondwet van 1852 met
kracht te doen eerbiedigen. Tqr tegemoetkoming aan de van
vele zijden geuite grieven meende hij door materiaele verbete
ringen genezing te kunnen brengende boer verrijkte zich, de
bourgeois leefde in luxe, de steden werden uitgebouwd, Paris
werd een wereldwonder, in 1867 was er een wereldtentoonstel
ling 3) Maar inmiddels werd het leger ondermijnd in geest en
tucht, nam de veilheid der pers ongehoorde afmetingen aan, wer
den geestelijkheid en rechtspraak beleedigd, ontaardden publieke
bijeenkomsten in ware Saturnaliën.
Het Keizerrijk Vorderde alleen de naam niet reeds gedachten
aan kracht, rechtvaardigheid en moreele grootheid
NAPOLEON III, die na Königgratz den naderenden oorlog met
zekerheid verwachtte, stelde zijn zwakke krachten aan het werk
om de weerkracht te verbeteren en Frankrijk ook militair sterk
te maken. Een commissie, onder zijne leiding, en gevormd door
de ministers, de maarschalken en enkele generaals, verwierp
echter zijn reorganisatieplannen maarschalken en generaals pro,
parlementaire ministers contraen de Keizer had niet de kracht
om de noodzakelijke verbeteringen toch door te voeren, hoe zeer
hij die ook noodig' achtte. In het parlement voerden de revolu-
tionnairen het hoogste woord hun leider, Jules Favre, oordeelde:
Zijn partijgenoot Pelletan meende „Le militarisme est la plaie
de l'époquenous voulons une armée qui n'en soit pas une."
etc. etc.
De gevolgen bleven niet uit de soldaten, het menschenmate-
riaal, waren goedde bewapening van het leger deels goed
(inf.) deels verouderd (art.) de uitrusting onvoldoendde
troepenaanvoering tot en met den reg. C. goed de hoogere leiding
slechtde oorlogsvoorbereiding abominabel.
354
„Les hommes spéciaux sont de mauvais juges, car ils sacrifient
tout a un point de vue spécial, et ils oublient trop par quelle force
supérieure la France serait défendue si jamais elle était au moment
du danger Nos véritables alliés sont les idéés, c'est la
justice, c'est la sagesse La nation la plus puissante est
celle qui peut désarmer. Done, au lieu d'augmenter nos forces, rap-
prochons-nous sans cesse du désarmement2)
1) Het tegenwoordige „front populaire" tracht de binnenlandsche rust en
de buitenlandsche vrede al op overeenkomstige wijze te vinden geld, geld,
loonsverhooging, corruptie, stakingen, propaganda voor de leuze „hoe ver
dien ik het meest en werk ik het minst", gebrek aan eerbied voor het gezag,
zelfs de wereldtentoonstelling 1937 maakt het beeld verder volledigRevo
luties Die van 1830, die van 1848 met de beruchte woorden van Ledru
-Rollin„je suis leur chef, il faut bien que je les suive", die van 1870
van Favre, die van Blum? 't Is altijd dezelfde reeks: bourgeoisie, demo
cratie, demagogie, revolutie
2) Woorden van Jules Favre, die in de ure des gevaars voor Bismarck
heete tranen snikte