de tegenstander. Dat de beide rivalen elkaar in dit gebied
ontmoetten is zeer verklaarbaar, daar, zooals in de voorgaande
beschrijving werd opgemerkt en door het gegeven geschied
kundige overzicht is bevestigd, ook de wegen van Centraal Azië
naar Voor-Indië door Afghanistan loopen.
Ondanks de door Napoleon gegeven waarschuwing hadden de
Engelschen geen haast hun opmarsch in W. richting hield
gelijken tred met dien van de Russen naar het Z. Naarmate
laatstgenoemden de noordgrens van Afganistan en Kasjmir
naderden, gingen de Engelschen voorwaarts en dwongen zij
vorsten en stammen tot afstand van de gebieden rondom de tot
de vlakte toegang gevende passen. Het is voornamelijk hieruit,
dat het problem of the N. W. Frontier is ontstaan.
Een blik op de kaart leert, dat Britsch-Indië en Rusland ook
nu nog niet aan elkaar grenzen Engelschen en Russen, zoowel
die van het keizerrijk als van de republiek, hebben immer de
wijsheid betracht van Holland's raadpensionnaris, die met zijn
rivaal liever leefde als verre vriend dan als naaste buur. Uiter
aard heeft dit tengevolge gehad, dat de beide rijken steeds hebben
getracht, de vriendschap1) van, of juister gezegd, de hegemonie
over Afghanistan te verwerven, van welke omstandigheid de
Emirs op zijn zachtst gezegd, een gepast misbruik hebben
gemaakt. Het zal voorts duidelijk zijn, dat, wanneer de balans
te Kaboel te veel doorsloeg ten gunste van de eene partij, de
andere dit niet werkeloos kon aanzien. Van Engelsche zijde
leidde dit tot den len en 2en Afghaanschen oorlog, welke, evenals
de door den Emir ontketende 3de Afghaansche oorlog, een
grooten terugslag hadden op de houding van de grensstammen.
Nu is de bevolking van Afghanistan en van de huidige N.W.
grensprovincie niet alleen krijgshaftig, doch ook buitengewoon
vrijheidsgezind sommige stammen zijn dit zelfs in die mate,
dat zij geen hoofden boven zich erkennen. Daarnaast is zij zeer
wraakzuchtig en ziet niet op tegen moordeneen gemakkelijk
volkje is het dus geenszins. Hierbij komt het groote geloofs
fanatisme, dat, daar een deel van de bevolking niet de zuivere
Mohammedaansche leer of een andere belijdenis aanhangt, mede
een der oorzaken is voor de tallooze onderlinge oorlogen en
oorlogjes, welke echter, zooals de Engelschen tot hun schade
hebben ondervonden, vrijwel immer werden gestaakt, wan
neer een gemeenschappelijk gevaar dreigde. Deze voortdu
rende onrust werd door het streven van Britsche en Russische
zijde naar het verkrijgen van invloed in hooge mate versterkt.
Was een vorst die meer in naam dan metterdaad heerscher
464
1) Reeds gouverneur-generaal Lord Auckland (18361842) pleitte voor
„establishing a strong and friendly power on the N.W. frontier".
