ONWETTIGE OCCUPATIE.
Bij Staatsblad 1923 nr. 475 zijn van Regeeringswege voorzie
ningen met betrekking tot de beschikking over gronden of daarop
staande overjarige beplantingen door niet-Inlanders in Zelfbestu-
rende landschappen buiten Java en Madoera getroffen, welke
ordonnantie voor de meeste zelfbesturende landschappen bij Stbl.
nr. 476 met ingang van 1 Januari 1924 van kracht is verklaard.
Bij Staatsblad 1925 nr. 35 zijn de artikelen 1 en 2 van genoemde
ordonnantie gewijzigd. In de practijk is gebleken, dat aan
deze bepalingen niet steeds de hand werd gehoudenna de
479
geregeld wordt bijgewerkt. Met den meesten nadruk wordt erop ge
wezen, dat aanleg van een nieuwen weg eerst geschiedt na opname
door den opzichter der Landschapswerken ter standplaats van den
Assistent-Resident.
Voorts worden in heerendienst onderhouden de schoolgebouwen, de
passanggrahans en de marschbivaks. V.w.b. den nieuwbouw van pas-
serloodsen in heerendienst, welke bouw door mij urgent wordt geacht,
is overleg met den Resident en den Assistent-Resident nog gaande.
Omtrent de practische verdeeling der heerendiensten het volgende.
Een giliran (werkbeurt) telt 7 dagen. De heerendienstplichtigen
komen dus vier maal per jaar uit. Door de gilirans z.v.m. gelijkmatig
over het jaar te verdeelen wordt een goed onderhoud verzekerd.
In de poeasamaand (voor de Christenen en Heidenen de maand
December), de oogst- en de plantmaand worden geen heerendienst ver
richt de gilirans moeten derhalve in de overblijvende maanden wor
den ingepast. Steeds dient tijdig te voren aan de districtshoofden te
worden gevraagd of er tegen bepaalde data bezwaren zijnzulks
is noodig omdat het oogsten en planten niet overal tegelijk plaats
vindt. Verzoeken om een giliran te verschuiven dienen z.v.m. te
worden ingewilligd. Zijn de gilirans eenmaal bepaald, dan moeten zij
ook in het opgegeven tijdvak worden verwerkt. Taakwerk verdient de
voorkeur, terwijl er voorts naar dient te worden gestreefd een taak
van 7 dagen in 5 dagen af te maken, zonder dat zulks tot verwaarloo-
zing van het gewoon onderhoud of aanleg leidt.
In de practijk is het disctrictsgewijze bij opvolging uitkomen het
meest effectief gebleken, omdat het toezichthoudend personeel dan
in het geheele district werkzaam kan zijn. Districtsmandoers hebben
niet voldaan, hun prestaties bleken zeer gering. Verzoeken voor aan
stelling waren derhalve te weigeren, zij spruiten meestal voort uit
den wensch om een vriendje van een districtshoofd aan geld te helpen.
Gemeentedienst.
Per jaar wordt gedurende 9 dagen gemeentedienst gevorderd
hoofdzakelijk komen deze ten bate van het onderhoud van de kam
pongwegen. De afkoop is gesteld op vier gulden per jaar. Voor
gesteld werd afkoop alleen toe te staan voor de standplaatsen van
den fg. Controleur en van den Radja, omdat een juist gebruik en
verantwoording dier gelden buiten die plaatsen moeilijk is te con
troleeren. De gelden moeten nml. besteed worden ten behoeve van
de betrokken kampong het beheer moet dus komen in handen van
het kamponghoofd, hetgeen ontraden wordt. Het zou slechts teleur
stelling geven.
