„Aan de Co's van I en II Legers.
„Hoofdkwartier St. Avoid, 11 Aug. 1870, 19.00.
„Het is niet onwaarschijnlijk, dat een belangrijk deel van
,,'s vijands krachten voorwaarts van Metz op den linkeroever
„van de Fransche Nied staat. Een nauwere aansluiting van
„de I en II Legers wordt derhalve noodig.
„Zijne Majesteit de Koning heeft het volgende bevolen:
„Het III A.K. in Faulquemont (10 km ZW. van St. Avoid,
zal het steunpunt van deze samentrekking vormen.
„Het I Leger marcheert morgen tijdig met twee korpsen
„in de lijn BoulayMarange, en met een korps naar Bouche-
„porne. Het II Leger schuift het IX A.K. naar Longeville
„lès St. Avoid, naar welke plaats het II A.K., voor zoover
„beschikbaar, aansluit. Het X A.K. rukt achter het III A.K.
„op. Garde, IV en XII A.K. worden tegen den linkervleugel
„van de hiervoren aangeduide opstelling zoo ver aangetrok
ken, dat zij naar omstandigheden kunnen opsluiten, dan
„wel den marsch in de richting van Nancy kunnen vervolgen.
„De voorposten van het I Leger zijn in 't algemeen uit te
„schuiven naar de Duitsche Nied.
„Alle legerkorpsen laten de tweede afdeelingen der treinen
„in de tegenwoordige rayons, waarbij de wegen geheel vrij
„te maken.
„De Hoofdkwartieren van beide Legers voor morgen
„dadelijk naar hier melden.
Uit dit bevel blijkt, dat Von Moltke beide legers nader wilde
doen aaneensluiten, maar ook, dat hij zijn oorspronkelijke denk
beeld, dat Bazaine toch naar de Maas zou afmarcheeren, niet
had prijs gegeven, weshalve hij het Ille Leger rustig liet verder
gaan en drie korpsen van het He Leger (Garde, IV en XII) wel
nabij bracht, maar in het midden liet of zij hun marsch naar het
Westen al dan niet zouden voortzetten. Hij was dan tegenover
Metz in elk geval 6 korpsen sterk en dus voorloopig tegen een
aanval van Bazaine opgewassen. Mocht Bazaine deze 6 korpsen
op 12 of 13 Augustus met ongeveer gelijke krachten aanvallen,
dan zou hij nooit een beslissing kunnen bevechten en tevens elke
kans op ontkomen in Westelijke richting hebben vergooid.
Ik vind het besluit zeer juistDe oritiek, vooral de Fransche,
is scherp afkeurendVon Moltke hinkte op twee gedachten
zegt men en stelde daardoor zijn Noordelijke legerhelft bloot
aan een echec. Ik meen dat dit niet juist is Von Moltke heeft
de kracht van de eigen troepen en de besluiteloosheid in 's vijands
leiding recht doen wedervaren, zonder al te veel te wagen. Hij
heeft Bazaine belet om ten Oosten van Metz een partieel succes
te bevechtenhij heeft hem tevens belet om daarna nog in Weste
lijke richting te ontkomen. Had hij zijn eerste denkbeeld geheel
450
