1. VELDHEEREN
door
G. TH. SLOTHOUBER,
Gep. Kolonel der Artillerie.
(met een schets).
(Vervolg. Zie I.M.T. 1937, Nr. 6).
V. HELMUTH GRAF VON MOLTKE (Vervolg).
K. De Fransch-Duitsche oorlog (187071). (Vervolg).
5. De slagen b'ij Gravelotte en St. Privat op 18 Aug. 1870.
Bazaine.
„Ou la peau du lyon ne peult suffire,
„il y faut coudre un loppin de celle
„du regnard".
Essais de Montaigne.
Bazaine's besluit na den slag van 16 Augustus bij Vionville en
Marz la Tour om terug te gaan naar Metz, en derhalve zijn
afmarsch naar Verdun niet voort te zetten, verdient nadere
beschouwing.
Het ligt immers voor de hand, dat hij hierdoor vrijwel de eenige
kans om naar het Westen te ontkomen opgaf. Had hij in den
nacht van 16/17 Aug. den marsch en op 17 Aug. den aanval voort
gezet en de zwaar gehavende Duitsche III en X A.K. naar het
Z. teruggeworpen, zich aldus lucht verschaffende, dan zou de
afmarsch naar Verdun met vrij groote kans op succes zijn vol
bracht. Wat zijn besluit betreft eischen de volgende vragen
beantwoording
a. Was Bazaine groot strateeg genoeg om in deze moeilijke
periode van den oorlog redding te brengen 1)
Als onverschrokken soldaat, die noch aan de Ecolo poly-
technique noch in St. Cyr eene militaire opleiding had genoten,
was Bazaine zijn militaire loopbaan begonnen met den ransel
op den rug, uit welken hij echter den maarschalksstaf te voor-
553
1) Wij ontleenden de beoordeeling van Bazaine vooral aan het werk van
den Generaal Baron Ambert, „Historoire de la Guerre de 187071", wiens
oordeel wij objectief achten.