met het normale leven stom van schrik, zijn voeten zijn als
verlamd, zijn vastgenageld aan den grond. Deze toestand van
verlamming als reactie op een dreigend gevaar herinnert aan het
zich dood houden van sommige kleine dieren, als ze in doodsgevaar
verkeeren. Het meest uitgesproken treedt dit op bij stuportoe-
standen, waarbij de patiënt blind, doofstom en totaal verlamd is.
Doofheid en doofstomheid zijn zeer frequent. Tegenover orga
nische doofheid is differentiaal-diagnostisch van belang, dat het
gehoor door beengeleiding even erg gestoord is, als door de
normale luchtmiddenoor-geleiding. Verder kan de patiënt als hij
niet stom is, de geluidsterkte van zijn eigen stem regelen, wat
de organisch doove niet goed volbrengt. In tegenstelling met den
simulant reageert de hystericus niet op een onverwachtsche harde
knal vlak bij zijn oor. Het functioneele karakter van de doof
stomheid blijkt direct uit het feit, dat de patiënt wel lezen en
schrijven kan. Gehoor en spraak komen steeds tegelijk terug, en
wel dikwijls ineens door een emotioneele gebeurtenis. Het kan
gebeuren, dat de patiënt ineens een uitroep slaakt en vanaf dat
moment zijn spraak terug heeft. Soms volgt echter eerst nog een
stotterperiode. Stomheid kan ook alleen voorkomen. Merkwaardig
is, dat soms in den slaap hardop gedroomd wordt, wat aan simulatie
doet denken, maar wat in het geheel niet zoo hoeft te zijn.
Blindheid is minder frequent. Vóór den oorlog was hysterische
blindheid een zeldzaam verschijnsel. Thans is het een betrekkelijk
gewoon ziektebeeld geworden. Een plotseling naar het oog gebracht
scherp voorwerp geeft niet de minste reactie, wat een simulant
slechts met de grootste moeite zal- volbrengen.
Verlammingen en contracturen compliceeren dikwijls verwon
dingen. Het is dan meermalen moeilijk na te gaan in hoe verre
hier sprake is van een organischen of van een hysterischen oor
sprong. De verwonding zal door pijn vaak een contractuur
veroorzaken, welke immobiliseert, en daardoor tegen pijn be
schermt. Een zenuw kan geraakt zijn en een verlamming geven.
Maar deze organische contractuur of verlamming kan hysterisch
worden uitgebreid over het geheele lidmaat, zelfs over het halve
lichaam. Een andere gang van zaken heeft men, wanneer de
contractuur blijft bestaan, hoewel de wond genezen is. De orga
nische aandoening gaat dan ongemerkt in een functioneele over.
Een lang bestaande slappe of spastische verlamming zal tenslotte
door de inactiviteit spieratrophie, en door de immobilisatie ver
stijving van de gewrichten veroorzaken. Vasomotorische verschijn
selen zooals acrocyanose en hypothermie zullen het beeld
voltooien. De hysterische verlamming eindigt ten slotte als een
organische onmogelijkheid tot bewegen. Toch zijn ook deze
patiënten nog te genezen door in narcose de adhaesies in de
gewrichten te verbreken en vervolgens psychotherapie toe te
passen. Een langdurig aangelegde gipsspalk is vaak de reden tot
612
