De therapie van de oorlogsneurosen is van het grootste belang,
omdat hierdoor de ziekteduur aanmerkelijk wordt bekort, ern
stige gevolgtoestanden zooals verstijfde ledematen worden voor
komen, en veel psychische stoornissen, welke anders permanent
gebleven zouden zijn, genezen worden. Vooropgesteld moet wor
den, dat de van zijn neurose genezen man wel zijn neurose,
maar niet zijn nerveuzen aanleg is kwijtgeraakt. Met andere
woorden, dat een recidief te verwachten is, als hij weer naar
het front teruggestuurd wordt. De man met een neurotische
praedispositie hoort niet aan het front thuis. Zijn militaire waarde
is hoogst twijfelachtig. Niet alleen, dat hij als soldaat op het
critieke moment ziek zal worden, maar bovendien zal hij door
zijn voorbeeld besmettelijk werken en zullen vooral de hyste
rische angsttoestanden een demoraliseerenden invloed op den
troep uitoefenen. De neurosepatiënt kan voorgoed afgeschreven
worden als frontsoldaat, het is het beste hem terug te sturen
naar het achterland, waar hij garnizoensdiensten kan verrichten,
in munitiefabrieken kan werken enz. Wordt deze gedragslijn
gevolgd, dan wordt dus toegegeven aan den onbewusten wensch
van den patiënt om te ontvluchten aan de gevaarvolle situatie.
De patiënt krijgt dus ronduit gezegd zijn zin. En dit zal waar
schijnlijk een stimulans zijn voor andere militairen met een neuro-
tischen aanleg om ziek te wonden. Of het juist is aan dit bezwaar
tegemoet te komen door de lichte gevallen van hysterie toch
weer naar het front te sturen, met de zekerheid ze over eenigen
tijd met een recidief terug te zien komen, is moeilijk uit te
maken.
De oorlogsneurosen ontstaan bij gepraedisponeerden door een
of ander zielsconflict, waar ze niet uit kunnen komen. Dit actueele
zielsconflict wordt door den oorlog gegeven. Hoeft de patiënt
niet meer terug naar het front, dan vervalt het actueele conflict
en de neurose heeft geen reden van bestaan meer. Het terug
sturen naai- het achterland is dus een causale therapie. Verreweg
de meeste hysterische symptomen zijn door suggestie in korten
tijd te genezen. Wanneer nu tegelijkertijd het actueele conflict
wordt opgeheven door den man van verderen frontdienst vrij
te stellen, is een blijvende genezing te verwachten. De ernstiger
vormen van hysterie leveren echter meer moeilijkheden op. Het
zijn de menschen, die vóór den oorlog reeds groote moeite
hadden met een psychisch conflict, die meestal eerder hysterische
verschijnselen vertoond hebben. Voor deze menschen was de
oorlog slechts de laatste druppel, die de kruik deed overloopen.
Het spreekt vanzelf, dat in deze gevallen een eenvoudig wegsug-
gereeren van een symptoom, als het lukt, den met zijn psychische
moeilijkheden worstelenden mensch geen steek verder brengt. Hij
zal nieuwe symptomen produceeren, en de oude zullen terug
komen. Alleen een psychoanalytische behandeling zal hier
617
