„Gorze beken (in het algemeen tusschen Rezonville en Ville
„sur Yron) oprukken.
„Het VIII A.K. zal zich op den rechtervleugel van het II
„Leger bij deze beweging aansluiten.
„Het VII A.K. zal aanvankelijk tot taak hebben den marsch
„van het II Leger tegen gebeurlijke ondernemingen van
„Metz uit te beveiligen.
„Verdere regelingen zal Zijne Majesteit de Koning doen
„afhangen van 's vijands handelingen.
„Berichten aan Zijne Majesteit gaan tot nader order naar
„de hoogte Z. van Flavigny.
Von Moltke.
a. Hoewel men in het Groote Hoofdkwartier nog geen enkele
zekerheid had omtrent verblijf en voornemens van den tegen
stander, werd reeds te 14.00 het bevel voor den volgenden dag
uitgegeven. Waarom is op dit vroege uur het bevel reeds uitgegaan,
terwijl toch nog vele uren met daglicht beschikbaar waren om
nadere gegevens te verzamelen
Koning WILHELM was al van '8.00 af op den heuvel van
Flavigny, waarheen hij van Pont-a-Mousson was geredenin
vogelvlucht is dit een afstand van 22 V2 km.x) Te 14.00 hadden
de 73-jarige Koning en zijn bijna 70-jarigen stafchef dus reeds
een gansche dagtaak volbrachten voor den 18en had men een
gevechtsdag te verwachten met nieuwe inspanningen, zoodat een
behoorlijke nachtrust onontbeerlijk was. In de omgeving van
Flavigny, waar alle plaatsen vol waren met gewonden uit den slag
van Vionville en Mars la Tour, was geen behoorlijk kwartier
voor het omvangrijke Gr.Hd.Kw. te vinden, weshalve de Koning-
besliste, dat naar Pont-a-Mousson zou worden teruggekeerd. Dit
bracht weer met zich mede een rit daarheen op 17 Augustus en
in den vroegen morgen van den 18en Augustus weder terug naar
Flavigny, zoodat het Gr.Hd.Kw. buiten zijn gewone werkzaam
heden in 24 uren tijd 70 km moest marcheeren.
Uit overwegingen van deferentie tegenover den bejaarden
monarch-opperbevelhebber diende dus het bevel voor den 18en
Augustus reeds te 14.00 te worden uitgegeven, toen nog zeer
onvolledige gegevens omtrent den vijand binnen waren. Voor een
jeugdiger veldheer, zooals NAPOLEON I in zijn tijd, zouden die
moeilijkheden niet hebben bestaanhij zou te midden van een
van zijn korpsen hebben gebivakkeerd en zich aldus den geheelen
verderen dag van 17 Augustus hebben kunnen wijden aan de
verdere verkenning.
558
Wij geven ter vergelijking hiermede enkele ongeveer gelijke afstanden
op de Java-kaartvan Buitenzorg tot Tjimanggis, van Bandoeng tot Tjibogo
(W. van Padalarang), van Salatiga tot Oengaran, van Malang tot Poer-
wosari.