wijze uit vliegtuigen, welke toch betrekkelijk hoog zullen moeten
vliegen, is evenmin veel gevaar te duchten.
Volgens Wickham Steed, een Engelsch journalist, zouden onder
zoekingen hebben aangetoond, dat in ondergrondsche spoorwegen
en tunnels verspreiding van smetstoffen gemakkelijk kan plaats
vinden. Dit laatste is voor Indië en ook voor Nederland van geen
of weinig belang.
ad b. Verspreiding door direct contact, bijv. met behulp van
spionnenDeze methode is o.i. van zeer veel belang. De
spionnen zullen, speciaal zoolang een oorlog nog niet is uitge
broken, en er dus nog niet aan gedacht wordt, door moedwillige
verspreiding van smetstof veel kwaad kunnen stichten. En hoe
gevaarlijk zijn in dit opzicht de tegenwoordige oorlogen, die
zonder officieele oorlogsverklaring beginnen.
Het zal dan ook zaak zijn, dat bij dreigend oorlogsgevaar, alle
in dit opzicht verantwoordelijke instanties hunne volle waakzaam
heid betoonen en te dien opzichte de noodige maatregelen
treffen (o.a. sterke beperking, c.q. verbod, van toelating
van personen uit het land, waarmede verwikkelingen gaande
zijn; verbod van invoer van dieren uit dat land enz.). Tevens
zal de bevolking op dit gevaar moeten worden gewezen, zoodat
zij extra waakzaam is.
ad c. Besmetting van waterleiding, water en landerijen is
eveneens een punt, dat onze belangstelling verdient, en waarop
we nog gelegenheid zullen hebben, nader terug te komen.
Gaan we thans na, welke ziekten alzoo voor verspreiding in
aanmerking komen
1. Bij den mensch worden vooral genoemd, typhus, cholera,
dysenterie, miltvuur, tubercidose, pokken.
2. Bij de dieren noemen wij speciaal malleus, miltvuur,
runderpest, mond- en klauwzeer.
Hiervan zijn de eerstgenoemde twee ook zeer gevaarlijk voor
den mensch.
3. Als verdere mogelijke dierziekten, die tevens voor den
mensch ernstig gevaar opleveren zijn nog te noemenlyssa
(hondsdolheid), psittacosis, (papegaaienziekte), tularaemie.
Wat betreft de ziekten genoemd onder 1. ziet Bijl het grootste
gevaar voor Nederland in pokken, typhus, cholera en tuberculose.
Speciaal pokken acht hij voor het Moederland een groot gevaar,
daar in de meeste omringende landen de verplichte pokken-
inenting bestaat, terwijl deze in Nederland reeds verscheidene
jaren is opgeheven. Hierdoor zegt hij ligt ons land volkomen
voor deze ziekte open, terwijl het vijandelijke land en het aan
vallende leger practisch immuum er tegen zijn. Ongeveer 2 weken
716