mogelijk zijn hem nog op den linker Maas-oever voor te komen.
Maar wel kon men tegen 28 Augustus bij Damvillers op den
rechteroever 5 legerkorpsen samenbrengen, nl. 3 van het IVe
Leger, de beide Beiersche korpsen, en zoo noodig nog een of twee
van het insluitingsleger van Metz. In dezen zin liet hij nog in den
namiddag van 25 Augustus een operatieplan opstellen
Korpsen
26 Aug.
27 Aug.
28 Aug.
ev. 29 Aug.
XII
Varennes
Dun
Damvillers
Garde
Dombasle
Montfaucon
Damvillers
IV
Fleury
W.v. Verdun
Damvillers
Marville
III
Metz
Etain
Damvillers
en
IX
Metz
Landres
Mangiennes
Longuyon.
I B.
Charmont
Nixéville
Azannes
II B.
Charmont
Dombasle
Azannes
Dit plan, hoewel niet letterlijk gevolgd, heeft ook gediend bij
de groote frontverandering.
Een dergelijke manoeuvre brengt groote moeilijkheden met
zich, waarbij wij die van den internen stafdienst maar buiten
beschouwing zullen laten
1. Een zwenking van een legermassa, die een front van 80 km
inneemt bergt het gevaar, dat de binnenvleugel wordt bedreigd
en aangevallen zonder dat een groot deel der korpsen van den
buitenvleugel kan ingrijpen. Door verhooging van de marsch-
snelheid van den omzwenkenden vleugel is niet veel te
bereiken.
2. Kiest men als draaipunt een der middenkorpsen, dan heeft
de omzwenkende vleugel wel een korteren weg af te leggen,
doch moet de binnenvleugel, eventueel onder bedreiging,
achterwaarts verzamelen.
3. Het moeilijkst wordt de operatie als de zwenking gepaard
gaat aan een zijwaartsche verplaatsing, dus met een beweeg
lijk draaipunt.
En dit was het geval in Augustus 1870 toen men uit het tegen
Reims gerichte front halfrechts-achterwaarts naar Damvillers
moest draaien.
Men heeft toen 2 afzonderlijke zwenkingen uitgevoerd, en wel r
die van 26 Aug., toen XII, Garde, IV en II B naar het NNO.
draaiden, en die
van 27 Aug., toen XI, V en VI de beweging uitvoerden.
758
