827
opende geen nieuwe gezichtspunten. Quantitatief onderzoek langs colori-
metrischen weg schijnt in de Japansche militaire hospitalen zeer in zwang
te zijn. Voorts vermeldt het rapport dat de in Japan gemaakte instrumenten
voor colorimetrie de vergelijking met elk ander fabrikaat glansrijk kunnen
doorstaan. De vervanging van het oog door een photo-electrische camera
is als een groote vooruitgang te beschouwen, omdat de uitkomsten der
colorimetrische bepalingen daardoor veel betrouwbaarder worden.
Verder heeft de Inspecteur van den Pharmaceutischen Dienst van het
Zwitsersche leger een referaat gehouden over de physico-chemische grond
slagen der colorimetrie, waarin hij tot de conclusie komt, dat de colori
metrie, ofschoon onder omstandigheden een zeer waardevol hulpmiddel, de
klassieke methoden der analytische chemie nooit geheel zal kunnen
vervangen.
Ad 5. Het uitvoerige, goed gedocumenteerde rapport van den reserve
officier tandarts van het Nederlandsche leger T. Poelstra begint met een
kort overzicht over den ontwikkelingsgang der militaire tandheelkunde
sinds het internationale tandheelkundig congres van 1889. Zeer snel ziet
men na dit congres dit onderdeel der militaire geneeskunde, gekoesterd
door de belangstelling van een groote menigte beoefenaars, zich ontwik
kelen, tot gedurende den wereldoorlog eerst recht duidelijk blijkt, van
hoe groote waarde een behoorlijk georganiseerde tandheelkundige hulp
verleening voor een leger te velde is.
Vervolgens worden in het rapport de beantwoordingen gegeven van een
aantal vragen op tandheelkundig gebied, zooals deze door verschillende
landen ook Nederlandsch-Indië op een daartoe strekkend verzoek
werden ingezonden. Uit deze beantwoordingen blijkt dat de opvattingen
betreffende de aan het gebit van den militair te stellen eischen in de
verschillende landen nogal uiteenloopen, en dat het eene land zich met
veel minder tevreden stelt dan het andere. Dit zal echter niet zoozeer een
uiting zijn van verschil in waardeering ten aanzien van de gangbare gebits-
eischen, dan wel van een schipperen met mogelijkheden om het benoodigde
contingent voor de weermacht bijeen te krijgen. Een kwestie dus van vraag
en aanbod, welke, zooals bekend, ook bij de keuring van aspirant-vrijwil
ligers voor het K.N.I.L. te Nijmegen, gewicht in de schaal legt.
Na een bespreking der gebitseischen voor speciale wapens en diensten
(hoornblazers, vliegers etc.), waarbij de beperkte bruikbaarheid van lieden
met protheses duidelijk tot uiting komt, eindigt het belangwekkende verslag
met eenige suggesties inzake de organisatie van een tandheelkundigen dienst
te velde.
Ad 6. Wat het verslag over de voeding van zieken en gewonden in
vredestijd en oorlog vermeldt omtrent de physiologie en pathologie der
spijsvertering en de verschillende eischen, waaraan quantitatief en qualitatief
de voeding moet voldoen, is medisch teveel gemeengoed, om er hier nog
een speciale bespreking aan te wijden. Voor het overige is dit onderwerp,
vooral in den vorm, waarin het door Dionisi behandeld werd, meer van
belang voor de Intendance dan voor den geneeskundigen dienst.
Overzien we het geheel der in het congresverslag behandelde materie,
dan is het een voldoening te constateeren, dat langs den weg der inter
nationale gedachtenuitwisseling de militair geneeskundige wetenschap we
derom een bijdrage rijker geworden is, welke bij den opbouw en verderen
uitbouw der geneeskundige organisaties te velde ongetwijfeld haar nut
zal hebben. Jammer dat de achter de oorspronkelijke verhandelingen opge
nomen resume's vooral de Duitsche, door het groote aantal stijl- en taalfouten
dat daarin voorkomt, vaak niet alleen moeilijk leesbaar zijn, doch ook hier
en daar tot verkeerd begrijpen aanleiding kunnen geven.
Overigens mogen de verzorgers van het lijvige rapport met trotsch terug
blikken op hun werk
