1. LAWRENCE WASZMUSZ, TEGENSPELERS
door
G. TH. SLOTHOUBER.
(met een schets
I. INLEIDING.
„Wassmuss' achievements during the
„war can only be compared to those
„of Soane or Lawrence. But the Eng
lish tended to attribute all their dis
asters to Wassmuss.
Christopher Sykes.
„Lawrence could certainly not have
„done what he did without the gold,
„but no one else could have done it
„with ten times the amount".
Sir Hubert Young.
In Arabië, Palestina, Mesopotamië en Iran (Perzië) heeft tijdens
den wereldoorlog een strijd gewoed, die, hoewel minder bekend
dan die op de Europeesche slagvelden, toch de voornaamste tegen
standers uit den volkerenstrijd tegenover elkaar stelde. Turken,
Arabieren en Perzen, versterkt door groepen Duitsche officieren
en intellectueelen, vochten hier tegen Engelsche en Russische
legers, Arabieren en Franschen.
Wie Oostersche volken kent, hun mentaliteit en hun beperkte
doortastendheid heeft ervaren, zal inzien, dat de oorlog hier een
gansch ander karakter moest dragen dan die tusschen de Wes-
tersch geschoolde en geleide legermachten binnen hun territoor.
Ginds massale groepen uitstekend toegeruste en opgeleide sol
daten, elkaar bestrijdend volgens de Clausewitz'sche oorlogs
doctrines, op een beperkt en omgrensd oorlogsgebied met uitste
kende verkeersmiddelen hier betrekkelijk zwakke groepen, voor
een groot deel slechts matig uitgerust en zeker niet modern ge
schoold, opereerende in gebieden, waar het geheele Westfront
een dansje zou hebben kunnen maken, en met uiterst gebrekkige
communicaties.
Daaruit volgt al dadelijk, dat behalve de geregelde legers van
de Engelschen, Russen, Franschen en voor een deel van de Turken,
die in dit wijde gebied min of meer in de lucht hingen, een enorme
863
