b. tegenover gevangenen, die vluchten of een poging daartoe doen
en na herhaald daartoe gegeven bevel zich niet aan hun bewakers
overgeven
c. tegenover gevangenen, die bij een ontvluchting of eene poging
daartoe van hun medegevangenen behulpzaam zijn en aan een
herhaald bevel om zich daarvan te onthouden niet gehoorzamen.
Van de wapens mag slechts gebruik gemaakt worden, indien te
voorzien is, dat andere wettige maatregelen tot herstel der orde, tot
voorkoming van ontvluchting of tot wederopvatting van den vluch
teling, zullen falen.
Vooral de laatste zeven woorden kunnen aanleiding geven tot
een nogal ruime interpretatie van beide zijden.
Bij onwil dan wel verzet van de zijde van een gearresteerde, is
het voor de politie voorgeschreven in de eerste plaats van den
wapenstok gebruik te maken en eerst in ernstige gevallen van de
wapens (klewang dan wel karabijn).
Zoo zullen wij, die geen wapenstok kennen, in de eerste plaats
gebruik kunnen maken van de klewang en dan niet direct het
scherp ervan moeten gebruiken.
Is het geval ernstig, dan kan er sprake zijn van noodweer, dus
zuivere zelfverdediging en valt de als politie optredende militair
onder art. 49 van het W.v.S.. luidende
„Niet strafbaar is hij die een feit begaat, geboden door de nood
zakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of
goed, tegen oogenblikkelijke of onmiddellijk dreigende, wederrechte
lijke aanranding".
„Niet strafbaar is de overschrijding van de grenzen van noodzakelijke
verdediging, indien zij het onmiddellijk gevolg is geweest van eene
hevige gemoedsbeweging, door de aanranding veroorzaakt".
Verder geeft ook ons V.P.T.L. inzake het bovenstaande nog
aanwijzingen.
In pt. 22 ad (5) vinden we nml.
„Ruwheid en geweld tegenover gevangenen, die zich niet verzetten,
is ten strengste verboden zij kunnen echter, wanneer de omstandig
heden zulks eischen, worden gebonden".
Betreft het een feit niet op heeterdaad ontdekt, dan moet men
voor Europeanen altijd van den (hulp-) Officier van Justitie
een schriftelijk bevel tot gevangenneming hebben. Zonder dit kan
men niets doen. Voor Inlanders en Vreemde Oosterlingen is zulks
niet noodig. Van elke arrestatie wordt een proces-verbaal opge
maakt.
Waar het verrichten van veldpolitie-diensten door de militairen
in de buitengewesten, alleen ten doel heeft, bij het ter oore komen
van misdrijven, de daders te arresteeren en een summier onder
zoek te houden, om daarna daders en onderzoek z.s.m. in handen te
stellen van de bevoegde civiele autoriteit, zullen we het vraagstuk
890
