1051
één enkelen soldaat ontstond de grootste wanorde in een belangrijk gedeelte
van een legerkorps.
Meestal is zelfs de krachtigste leider niet in staat bij een paniek succesvol
te intervenieeren. Van het meeste belang is het daarom te bevorderen, dat de
voorbeschiktheid voor het uitbreken van paniek niet kan ontstaan. De
leidende officier, zoowel die van groote als die van kleine eenheden, zal
daartoe al datgene in het werk moeten stellen, wat in zijn vermogen ligt
bepaalde regels zijn hiervoor echter niet te geven. Wanneer hij de oorzaken
kent, zullen zijn gezond verstand, zijn kalm, opgewekt en doelbewust optre
den en het medeleven met zijne ondergeschikten, krachtige middelen
blijken te zijn.
KI.
8. VAN HET WERELDTOONEEL
(met een schets achter in dit nummer).
In het Oosten, zoo wordt gezegd, is de schijn, het redden van het gezicht,
hoofdzaak. Beschouwt men de verrichtingen van den Volkenbond tijdens
de jongste vergadering in begin October, dan heeft het er veel van, dat
Genève een ijverig aanhanger van deze tactiek is geworden. Want ook de
Volkenbond heeft het gezicht gered door het doen ontwerpen, aanbevelen
en aannemen door de verschillende colleges van resoluties inzake Spanje
en China, resoluties, waarin niets staat wat een ieder niet reeds wist en welke
niet meer beteekenen dan het geven van een moreelen steun. Neemt men
voorts in aanmerking, dat de voor deze daad benoodigde meerderheid of
eenparigheid van stemmen slechts kon worden verkregen, doordat de ver
tegenwoordigers van verschillende mogendheden ontbraken of zich van
stemming onthielden, dan kan men moeilijk tot een andere slotsom komen
dan deze, dat de samenwerking tusschen de mogendheden nog geen twintig
jaar na de oprichting van den Volkenbond minder is dan ooit te voren.
De consequenties van vorenbedoelde resoluties hebben Assemblée en
Conseil niet onder de oogen gezien, beter gezegd, niet willen zien. Niet ten
onrechte, want de groote vraagstukken, welke de wereld thans bezighouden,
die van de koloniale kwestie, van de verhoudingen in en om de Middelland-
sche Zee en van de gebeurtenissen in het Verre Oosten en waartusschen
een onverbrekelijk verband bestaat, zijn aanleiding geworden, dat de
mogendheden niet, zooals de idealistische dragers van de volkenbondsge
dachte het graag hadden gezien, gezamenlijk den bedrijver van een onrecht
matige handeling tot rede brengen, doch als voorheen worden verdeeld in
de kampen van voor- en tegenstanders èn van hen, die, hadden zij het
voor het zeggen, liefst neutraal zouden blijven, doch thans, indien zij de
grondslagen van den Volkenbond getrouw blijven, gedwongen zullen zijn,
zich van meet af aan de zijde van een der partijen te stellen. Het Abessijnsch
conflict heeft geleerd, wat daarvan de gevolgen zijn en hiervoor is men
teruggeschrokken.
Zoo liet de Volkenbond, die in een andere resolutie betreffende de
universaliteit het thans wel niet te verwezenlijken middel ter genezing
van de eigen kwaal aangaf, de oplossing van het Spaansche- en van het
Chineesche vraagstuk aan de belanghebbenden over.
Inzake het eerste probleem is men nog niet veel opgeschoten het valt
op, dat, ondanks alle pogingen van Engelsche zijde, telkenmale wanneer een
oplossing in zicht komt, een der deelnemende mogendheden de besprekingen