gevende, dat Arabië in al zijn geledingen ten opmarsch trok.
De heterogene samenstelling van zijn troepen had natuurlijk
nadeelen, omdat Arabische stammen een hooge mate van zelf
standigheid voor zich opeischenmaar omdat de marsch hoogst
waarschijnlijk zonder eenige aanraking met den vijand zou ver-
loopen, had hij het voordeel van een grootsche demonstratie te
zijn. Voor den aanval op Wejh, waar een klein Turksch garnizoen
lag, zou de Britsche vloot bijgestaan door een op een der
schepen medegevoerde groep Arabische strijders zorgen,
terwijl Faisoel's macht alle wegen naar het Oosten zou afsluiten.
Voor den aanval was de 23ste aangewezen.
De marsch van deze groote Arabische macht van 5000 kameel-
ruiters, 5000 mannen te voet, 4 Kruppkanonnen, tien mitrailleurs
en 380 bagagekameelen, was zeer moeilijk, vooral met het oog
op de watervoorzieningzoodat er eenige vertraging ontstond
en Faisoel Wejh bereikte, toen de haven reeds door de landings -
groepen van de vloot was bezet.
Het inbezitnemen van Wejh had de schoonste gevolgen de
Turken trokken overhaast van Rabegh terug naar Medina (waar
zij zich tot den wapenstilstand in 1918 met moeite in het leven
hielden en dus uitgeschakeld waren), de opstand stond nu op
stevigen grond, en alle gevaar voor de Heilige Stad was afgewend.
964
Wij willen hier nog een klein incident vermelden, dat bij de
bespreking der plannen plaats vond. Lawrence was zoo diep over
tuigd van het komende succes, dat hij zich een oogenblik vergat
en uitriep„binnen een jaar kloppen wij aan de poorten van
Damascus."
Kapitein Vickery, die als stafofficier de besprekingen medemaakte,
was over die uitlating hoogst ontstemd en nu luistere men naar
Lawrence's commentaar
„Hij (Vickery) wist dat ik als militair niet competent was en hij
„vond mij politiek belachelijk. Ik wist. dat hij de beroepssoldaat was,
„die onze zaak noodig had en toch scheen hij blind voor onze macht.
„De Arabieren leden bijna schipbreuk in hun pogingen door die
„blindheid van hun Europeesche raadslieden, die niet konden begrij-
,ipen, dat een opstand geen oorlog wasinderdaad meer op vrede
„leek zoo iets als een nationale staking.
„De aaneensluiting der Semietische stammen, een idee, en een
„gewapend profeet openden te zamen grenzenlooze mogelijkheden
„en in geoefende handen zou niet slechts Damascus zijn bereikt, maar
„zouden wij in 1918 Konstantinopel hebben bemachtigd."
Tot zoover Lawrence.
Deze zelfde moeilijkheid ondervindt thans Engeland in Palestina,
waar de Arabische stammen niet alleen hun samenwerking aan
Engeland onthouden, en zooals Gandhi in Voor-Indië volstaan
met non-coöperation, maar deze gepaard doen gaan met actief verzet.
En een Lawrence heeft Engeland thans niet meer zelfs majoor
Glubb (van de „pipe-line") is voor de verzoening van de stammen
met een stug-egoïstisch Britsch gouvernement niet meer geschikt,
omdat zijn arbeid te nauw is samengeweven met de materialistische
pe'tro'leumbelangen om hem het vertrouwen te brengen, dat de
Arabieren onbeperkt in Lawrence stelden.
