ons beteekende Zijn dreiging was duidelijk toen wij in Yenbo
waren, en de Turken uit Medina naar Mekka trokken. Maar dat
alles hadden wij veranderd door naar Wejh te trekken. Thans
blokkeerden wij den spoorweg en verdedigden zij dien slechts. Het
garnizoen van Medina zat in loopgraven en vernielde zijn eigen
beweegkracht door de transportdieren op te eten welke niet langer
konden worden gevoed. Wij hadden hun de macht om ons te
schaden ontnomen en wilden nu hun stad wegnemen maar, die
was voor ons niet een basis als Wejh, noch een bedreiging als de
Wadi Ais.
Waarom ter wereld wilden wij dan die stad hebben
Ik begon nu het oorlogsdoel te componeeren. De boeken gaven
het precies aan „de vernietiging van 's vijands gewapende strijd
krachten door den strijd". De overwinning kon slechts door bloed
gekocht worden, wat voor ons een harde leuze was. Maar omdat
de Arabieren geen georganiseerde strijdkrachten hadden, zou een
Turksche Foch ook geen oorlogsdoel hebben En zouden de
Arabieren geen verliezen te lijden hebben. Hoe zou onze Clause-
witz zijn overwinning koopen Von der Goltz was schijnbaar
dieper gegaan door te betoogen, dat het niet noodzakelijk was den
vijand te vernietigen, maar om zijn moed te breken. Maar wij
toonden geen plannen om iemands moed te breken. Echter, Von
der Goltz was een humbug, en al die wijze mannen moesten wel
in overdrachtelijken zin sprekenwant wij waren ongetwijfeld
onzen oorlog aan het winnen. En terwijl ik langzaam voortpeinsde
drong het tot mij door, dat wij den Hedjaz-oorlog al hadden
gewonnen. Van elke duizend vierkante mijlen van den Hedjaz
waren er negenhonderd negenennegentig vrij. Bevatte mijn uit
gelokte grap tegen Vickery, dat een opstand meer geleek op vrede
dan op oorlog, evenveel waarheid als vluchtigheid Misschien
dat in den echten oorlog het absolute den doorslag gaf, terwijl
voor den vrede een meerderheid reeds genoeg was Als wij de
rest behielden, waren de Turken welkom binnen het kleine gebied
waar zij stondentot de vrede of de dag des oordeels hun het
nuttelooze zou doen inzien van met de neuzen tegen onze ruiten
te staan. Derhalve veegde ik dezelfde vliegen weer eens geduldig
van mijn gezicht, tevreden in de wetenschap, dat de Hedjazoorlog"
was gewonnen en beëindigd gewonnen van den dag af, dat wij
Wejh namen, als wij maar verstandig genoeg waren om dat in te
zien.
Ik vroeg mij verbaasd af waarom Faisoel de Turken wilde
bestrijden, en waarom de Arabieren hem hielpenen zag dat
hun doel geografisch was, om de Turken uit alle Arabisch-
967
