tocht daarentegen zijn zij van veel nut daar de vijand zich dan
vaak door roekeloos opdringen bloot geeft.
e. Het luchtwapen. Hieromtrent hebben wij reeds terloops
e.e.a. opgemerkt, hetgeen samenvattend er op neer komt, dat het
vliegtuig, zoowel uit een preventief als repressief oogpunt, een
machtig en snel werkend hulpmiddel is, althans indien terreins-
en weersomstandigheden het gebruik mogelijk maken. Behalve
dat het voor eigen beveiliging (vliegvelden te Pesjawar en Kohat
in 193031 det. te Miransjah) aangewezen blijft op hulp van de
infanterie, is het tegen een zich hardnekkig verzettenden vijand
noch alleen, noch in vereeniging met het pantserwapen, het
panacee, hetwelk enthusiaste bewonderaars van het vijfde wapen:
daarin aanvankelijk meenden te mogen zien. Tegen een verzets
partij, welke van geen toegeven wil weten, blijft een optreden met
grondtroepen noodigechter kan het luchtwapen ook daarbij
wederom van onschatbaar nut zijn x).
De verbindingstroepen. Hoewel men omtrent deze troepen 2)
uit de laatste jaren weinig meer verneemt, is hun werkzaamheid
in vroeger jaren, toen de heliograaf practisch het eenige verbin
dingsmiddel was, waarover men beschikte 3) van onschatbare
waarde geweest. Afhankelijk als de heliograaf is van weers
omstandigheden, is zij verdrongen door de lijntelegrafie en later
door de draadlooze telegrafie, waarmede reeds in 1920-23 in
Waziristan goede ervaringen werden opgedaan. Voor permanente
verbindingen tusschen de grensgarnizoenen bezigt men echter
nog steeds de lijntelegrafiede aanleg en het onderhoud der
lijnen hebben echter altijd veel inspanning vereischt, niet in het
minst door de herhaaldelijk daarop gepleegde aanslagen, waar
tegen strafbepalingen en boetestelsels betrekkelijk weinig uit
richten.
Zooals wij reeds opmerkten, is het vliegtuig op het gevechts-
veld een welkom hulpmiddel gebleken bij het overbrengen van
berichten, vnl. met behulp van afgesproken signalen en teekens.
g. Verplegings- en geneeskundige dienst. Omtrent deze beide
diensten valt weinig op te merken, weinig, maar alleen goeds.
Wij haalden reeds (blz. 884) de uitlating van Lord Roberts aan
„that the mobility of the force should not be hampereld by want
974
b Tijdens de huidige actie schijnen de Engelschen op ruime schaal van
vliegtuigen gebruik te maken voor de verpleging van de troepen.
-) Bij de Covering Troops zijn ingedeeld de Pesjawar-, Waziristan- en
Kohat District Signals en de Zhob Signal Section.
Het speelde o.a. een belangrijke rol hij het ontzet van het bivak te
Sjerpoer (Kaboel). Nog in 1904 kon de Onderkoning te Simla op de hoogte
worden gesteld van IV2 uur tevoren te Wana behaalde successen, dank zij
de heliografische verbinding van die plaats over de verschillende posten
met Tank.
