zijn helpers waken voor de nakoming van de gestelde regels en
zoo noodig daartoe regelend optreden Wanneer het mogelijk zou
worden, ook een oorlog onder een dergelijke controle-instantie te
plaatsen, dan zou men ook een stap verder kunnen gaan en zou
dat controleerende lichaam tot taak kunnen hebben om eiken
oorlog te beletten. Men heeft reeds veel over de vorming van een
dergelijk machtsinstrument van internationaal karakter gedacht
en geschreven. Volgens persberichten zou thans wederom een
nieuw ontwapeningsvoorstel van de Fransche regeering op dien
grondslag zijn geconstrueerd en aan het ontwapeningsbureau van
den Volkenbond zijn voorgelegd. Voor een practische verwezen
lijking van dit voorstel zal het noodig zijn, dat bij een dreiging
van een oorlog de politieke constellatie zoodanig is, dat inderdaad
de vorming van een internationale politiemacht met voldoende
overwicht mogelijk is. Doch dan kan men daartegenover stellen,
dat in zoo'n geval een staat, die dan ernstig met de mogelijkheid
eener gewapende volkenbondsinterventie moet rekening houden,
geen oorlog begint. Er is evenwel geen enkele reden om ten
aanzien van deze mogelijkheid eenig optimisme te koesteren. Italië
heeft kort geleden met succes van de heerschende verdeeldheid
gebruik gemaakt, Japan doet het thans. Weliswaar is de Volken
bond erin geslaagd tegenover Italië economische sancties te
kunnen toepassen, doch deze toepassing was verre van algemeen
en daardoor weinig doeltreffend, te meer waar Italië de gelegen
heid was gelaten zich daartegen tevoren zoo goed mogelijk te
dekken. Bovendien kleven aan deze politiek zooveel nadeelen,
dat men aanvankelijk de toepassing van dezen maatregel tegen
over Japan zelfs niet in overweging wilde nemen, terwijl zij, die
nog vertrouwen stellen in den Volkenbond, dit na de veroor
deeling van Japan door de Commissie van 23 toch als eerste
daad hadden mogen verwachten. Toch moet worden aangenomen,
dat men in het algemeen eerder geneigd zal zijn tot het nemen van
economische strafmaatregelen tegenover den agressor, dan dat
men tot gewapend ingrijpen zal overgaan. Vandaar de meening,
dat ook van het nieuwe Fransche ontwapeningsvoorstel, aanne
mende dat het ooit in ernstige overweging zal worden genomen
en het zelfs tot basis van de Volkenbondspolitiek zou worden
verheven, weinig succes valt te verwachten.
Er is voor de aan een actie van den Volkenbond deelnemende
staten ook nog een gevaar aanwezig, dat in zijn gevolgen van meer
beteekenis kan zijn, dan de onmiddellijk daaruit voortvloeiende
lasten. Dit gevaar ligt verscholen in de omstandigheid, dat de
Volkenbond geen hechte machtsgroepeering is. Daardoor is het
mogelijk dat in een volgend stadium, als de verhoudingen zich
hebben gewijzigd en hiervoren werd reeds opgemerkt dat dit
steeds het geval zal zijn een staat, die aanvankelijk partij koos
1107
