len zelf aankoopen, waartoe dan de „Medizingroschen" hun het
noodige geld moest verschaffen.
Wat er al zoo in zoo'n medicijnkist aanwezig was, kunnen we
vinden in het boekje van Otto Just Wreden, „Kurzer Unterricht
vom Chirurgischen Feld-Kusten, worinn diej enigen Arzneyen, so
in eine kleine Feld-Apotheke gehören, nebst derselben Zuberei-
tung aufrichtig beschrieben". De kist bevatte 3 schuifla
den met vakindeeling voor blikken, vierkante standflesschen,
glaswerk, kruiken, doozen, weegschaal, lederen buidels voor medi
cinale kruidenmengsels (thee), zwachtels, instrumenten enz.. De
inhoud bestond o.a. uit 119 geneesmiddelen. Zoo trof men er in
aan Cantharides (Spaansche vliegen) en de daaruit bereide
pleister (Emplastrum vesicatorium) naast nog 6 andere pleister
massa's Oleum Absinthii,-Foeniculi,-Hyoscyami,-Laurineum,-
Ovorum en Terebinthinae. Alleen de laatste olie wordt tegen
woordig nog noodig geoordeeld. Sommige andere van de aanwe
zige middelen zijn thans niet eens meer bekend b.v. Purgans
catholicum, Elixir proprietatis. De aanwezigheid echter van
Laudanum liquidum Sydenhami, Laudanum opiatum en Opium
thebaicum, Mercurius praecipitatus albus, ruber en Mercurius
sublimatus en vivus bewijst, dat de keuze overigens zeer zorg
vuldig geschiedde.
Kruidenrecepten, in den vorm van poeders, tincturen en als
thee gemengd, bewezen hoe hoog deze natuurlijke geneesmiddelen
toen stonden aangeschreven. Speciaal valt het op hoe, op enkele
pleisters en tincturen na, al deze vaak zeer gecompliceerde genees
middelen van middeleeuwsch karakter uit de veldmedicijnkisten
verdwenen zijn.
In 1695 vinden we in de inhoudsopgave van zoo'n veldapotheek.
naast bloedstelpende middelen, wondzalven en -oliën, opwek
kende en versterkende middelen, kruiden voor het bereiden van
aftreksels voor wondbehandeling en voor inwendig gebruik, toch
nog vermeld het Electuarium Diascordii fracastorii, dat hoofd
zakelijk tegen diarrheëen en buikloop gegeven werd, terwijl ook
nog geen afstand gedaan kon worden van het zoo hooggeschatte
Theriak en Mithridatum. Een voorname plaats in den geneesmid-
delschat namen in de z.g. wonddranken dit waren aftreksels van
planten, speciaal van Agrimonia, en de kruiden voor de bereiding
van de Höllenwickersche wonddrank ook kruiden voor de berei
ding van lavementen ontbraken niet. Toenmaals behoefte dus
niet aangedrongen te worden op het „terug naar de drogerijen".
Als verbandmiddelen treffen we aan windsels van verschillende
breedte, van een en twee kanten opgerold, pluksel, wondzwam
bordpapieren spalken voor scheenbeen, armen, vingers en teenen
vlas en werkhiernaast een chirurgisch instrumentarium, dat
1114
