nagenoeg alleen bestond uit amputatie-instrumenten en instru
menten voor extractie van kogels.
In de beschrijving van den Zevenjarigen Oorlog (17561763)
wordt het eerst melding gemaakt van een rijdende veldapotheek.
Bij deze rijdende apotheek, die tot het z.g. „Hopital ambulant"
behoorde, was een veldapotheker ingedeeld. Bij het veldhospitaal
zelf was eveneens een veldapotheek ondergebracht met een veld
apotheker le klasse en eenige veldapothekers van lageren rang.
Hier werden de verschillende praeparaten bereid, welke vervol
gens over de andere lazaretten en onder de regiments- en batal
jonsartsen werden gedistribueerd.
Voor het vervoer van deze groote veldapotheek dienden 1
wagen met 8, en 2 wagens met 4 paarden. Merkwaardig was, dat
recepten met vergiften of opiaten medeonderteekend moesten
worden door een hoogeren troepenarts, dan de arts, die het recept
had afgegeven.
In 1787 werd de pharmaceutische dienst van het Pruisische
leger gereorganiseerd, daarbij werden uiteraard ook de veldapo-
theken gemoderniseerd. Op eenvoud der inrichting, werkzaamheid
en lagen prijs der geneesmiddelen moest speciaal worden gelet
bij de samenstelling der apotheken en de keuze der artsenijen.
Bij gelijkwaardige middelen moest het goedkoopste gekozen wor
den, het gebruik van vloeistoffen moest zooveel mogelijk worden
vermeden, aan geneesmiddelen in geconcentreerden vorm de voor
keur worden geschonken. Eischen, welke ook nu nog bij de
geneesmiddelenvoorziening te velde in acht genomen dienen te
worden.
De troepen-artsen moesten in dien tijd hun veldmedicijnkisten
aanvullen uit de hoofdveldapotheek tegen betaling der kosten
(Medizingroschen)
In 1787 werd bepaald, dat iedere soldaat op marsch bij zich
moest hebben pond charpie (pluksel) en 2 zwachtels. Het
verbandpakje, thans geworden het steriele noodverband in zijn
doelmatige verpakking, viert dus dit jaar zijn 150-sten geboor
tedag.
In dezen tijd ontstonden ook de vaste en de verplaatsbare laza
retten laatstgenoemde komen ongeveer overeen met onze hoofd-
verbandplaatsafdeelingen. Bij zoo'n ambulant lazaret behoorde,
op een wagen met zes paarden bespannen, een veldapotheek voor
uitwendige- en wondbehandeling en op een wagen met 4 paarden
bespannen, een kleine eigenlijke apotheek. Hierbij waren inge
deeld 1 veldapotheker en 3 onderveldapothekers 2 wagens met
verbandmiddelen en chirurgische instrumenten voltooiden de
uitrusting van het ambulante lazaret.
Bij den veldtocht naar Rusland (1812) trokken met de Pruisi
sche hulptroepen mee bij elk hoofdlazaret 3 „vliegende" lazaret-
1115
