hij niet weten, dat Duitschlands ineenstorting zoo snel op die
van Turkije zou volgenzoodat toen hij in Londen aankwam
de wapenstilstand was gesloten, en de Geallieerde Regeeringen
elkander reeds in de haren vlogen. Tot de „Inter Allied Prize
Distribution" van April 1920 te San Remo de zaak bezegelde.
Wij kunnen over dit hoofdstuk uit de geschiedenis van den
Wereldoorlog kort zijn Syrië werd een Fransch mandaat, Meso-
potamië en Palestina werden Engelsche mandaten, en Faisoel
mocht regeeren in Damascus tot den 25en Juli, toen Gouraud
hem op last van de Fransche Regeering verjoeg, en hij een heen
komen moest zoeken in Palestina.
Veel genoegen beleefden Frankrijk en Engeland echter niet
van hun hebzucht. In Irak kregen de Engelschen aan de Euphraat
een opstand te onderdrukken, welke het geheele jaar uit duurde,
de zending van een groote troepenmacht uit Indië vorderde en
60 millioen Pond Sterling kosttezijnde zes keer zooveel als
de ondersteuning van den Arabischen opstand tegen de Turken
had gekost.
Ook de Franschen hebben weinig pleizier van hun mandaat
gehad Syrië is van 1919 af tot op den huidigen dag in feitelijken
opstand gebleven, zoodat de Fransche macht er buiten het bereik
van de Hotchkiss nul is. De Fransche Regeering heeft daarom
aan Syrië binnen 4 jaren zelfstandigheid beloofdwat dan wil
zeggen als de zg. Volkenbond dat goed zal vinden. 1)
Toen het jaar 1920 ten einde liep, werden Lawrence's her
haalde waarschuwingen tegen de gevaren, welke het spelen met
14
1) Omtrent het wanbestuur van Frankrijk over zijn Syrisch Volken
bondsmandaat komt een goed gedocumenteerd artikel voor in de Engelsche
„Contemporary Review" van Maart 1937.
Hier volge een lijstje van de groote opstandsbewegingen in Syrië, welke
alle tot bloedbaden aanleiding gaven, en die het mede voor den buiten
staander zoo begrijpelijk maken, dat de Arabieren een diepen haat koes
teren jegens de beide Mandaatmogendheden Engeland en Frankrijk. Maar
is het geen hoon, als men het onderstaande lijstje legt naast de gemeen
schappelijke verklaring van 7 Nov. 1918, welke wij aan het begin van dit
hoofdstuk weergaven
1919 opstand onder leiding van Emir Facer in Hoelaj
Sjaich Saleh ibn Ali in de Aloeieten;
Ibrahim Hananoe in Noord-Syrië;
Soeltan el Atrasj in Haoeran;
Sjaich Ismail Hariro in Damascus;
Melhem Kasim in Baalbek;
Soeltan el Atrasj vooral om Damascus;
Algemeene staking, welke 50 dagen duurt
Opstand in geheel Syrië.
De tallooze minder belangrijke opstootjes vermeldden wij niet.
Bij den opstand van 1925 in Damascus werd de stad 3 dagen lang door
artillerie en vliegtuigen gebombardeerd, waardoor gansche stadswijken tot
puin werden geschoten.
1919/1921
1922:
1923
1925/1926
1935
1936