jaging van zijn broeder Faisoel uit Damascus. Paniek in Jeru
zalem en Cairo immers, de Arabische stammen waren gereed
om zich bij Abdoelah aan te sluiten, en de Engelschen hadden
geen troepen beschikbaar om hem te beletten het „bevriende"
Fransche maandaatgebied binnen te vallen, via de Engelsche
zone. Lawrence ging nu per vliegtuig naar Amman en bracht
Abdoelah mede terug naar Jeruzalem, waar inmiddels Churchill
en de Hooge Commissaris van Palestina sir Herbert Samuel
waren samengekomen. Op den Olijfberg wist Churchill in een
kort onderhoud Abdoelah's wijsheid te doen zegevieren over
een wellicht onberaden stap; als belooning waarvoor hij hem
aan het hoofd plaatste van een semi-onafhankelijken staat
Transjordanië, waarvan Abdoelah nu nog de Emir is. Dat was
een Enge]£h besluit, door Churchill ter plaatse genomen,
onvoorbereid, en toch levenskrachtig gebleken, omdat het eerlijk
was
Lawrence had nu zijn taak om de Arabieren te helpen vol
bracht. De geschiedenis van zijn verdere leven, hoe merkwaardig
ook, zullen wij slechts in enkele lijnen kunnen schetsen.
Onder den naam „Ross" trad hij als soldaat in dienst bij de
Luchtmacht. Waarom deed hij dat, wien toch de rang van kolonel
was gegeven Op de eerste plaats trok de dienst bij de Lucht
macht hem sterk aan, omdat hij meende, dat de exploitatie van
de Lucht het voornaamste object was, dat aan onze generatie
nog ter uitwerking overbleef. En omdat hij vond „that he did
not mind obeying foolish orders, but that he had an objection
to handing them on to other men", bleef voor hem slechts de
keuze tusschen den hoogsten en den laagsten post in de Air
Force. Daar komt bij, dat hij met zijn genialen aanleg dacht
als onbekend, onopgemerkt, raadsman in dat wapen nog belang
rijke dingen te kunnen doen (en hij heeft die ook gedaan). Neemt
men hierbij in aanmerking zijn diepen afkeer van praal en machts
vertoon 1), alles uiterlijkheden waarvan de holheid aan geen
enkel ontwikkeld mensch kon ontgaan, dan kan men zich wellicht
begrijpen dat „colonel Lawrence" er de voorkeur aan gaf om als
„private Ross" voor de Luchtmacht te teekenen.
16
b Liddell Hart vertelt, dat Lawrence het aanbod heeft gehad om een van
de belangrijkste posten in het Britsche Imperium te aanvaarden. Hij weigerde
niet dadelijk, doch stelde één voorwaarde, welke evenwel zijne benoeming
„officieel onmogelijk" maakte, nl. de vrijheid om niet in formeelen staat
te moeten leven. Hij zou zijn officieele residentie ledig hebben gelaten,
en zou, hier of daar op een rustige kamer wonende, op zijn motorfiets het
land hebben doorkruist, zooveel mogelijk in aanraking blijvende met het
volk. Naar hij meende, werd de waarde van de officieele praal in het
Britsche Imperiale systeem sterk overschat Haroe-n al Rasjid vond hij
een beter leidsman dan Lord CurzonDie benoeming heeft Engeland dus
gemisten werd Lawrence „private Ross".
