kingen afwijken van de in vredestijd bestaande". Het groote
verschil tusschen oorlogs- en neutraliteitsrecht is dan ook daarin
gelegen dat het eerstgenoemde in de plaats treedt van het m
vredestijd voor de onderlinge betrekkingen der staten geldende
recht, terwijl het neutraliteitsrecht een aan de gewijzigde omstan
digheden aangepast vredesrecht is.
Uit de gegeven definities volgt, dat neutraliteit zonder ooi log
onbestaanbaar is doch daarmede wil in het geheel niet zijn gezegd,
dat de neutraliteit even oud is als de oorlog m de oudheid en
het grootste deel van de middeleeuwen was voor onzijdigheid
veelal geen plaats; meestentijds kende men vrijwillig of ge
dwongen slechts vriend of vijand, waarbij men zich als rege
liet leiden door de vraag, welke der partijen streed voor een
rechtvaardige zaak.
De ontwikkeling van handel en verkeer brachten hierin veran
dering daar menige stad of staat de aan den handel verbonden
voordeelen niet gaarne wilde verliezen als gevolg van een strijd,
waarin geen directe belangen op het spel stonden. Het valt daarom
licht te begrijpen, dat het zeeneutraliteitsrecht eerder en sneller
tot ontwikkeling kwam en ook thans nog een grootere rol vervult
dan het landneutraliteitsrechtdit laaste ontwikkelde zich eers
goed na de afschaffing van de huurlegers (werving op onzijdig
gebied) en de vorming van staten met een geografisch afgerond
territoir waardoor doortocht door vreemde rijken in belangry
mindere mate tot den noodzaak ging behooren voor het bescher
men van eigen rechten.
Zooals opgemerkt, ontwikkelde het neutraliteitsrecht ter zee
zich het eersthier toch kwamen de opvattingen der neutralen
en oorlogsvoerenden wier belang het onderscheidenlijk was, het
principe van de open en de gesloten zee (mare liberum tegenover
mare clausum) te verdedigen, met elkaar in botsing. De mac
ter zee speelde hierbij een groote rolwas de neutrale zwak, dan
won het laatste principe hetwas hij sterk, dan bleef de zee open.
Hoewel men trachtte aan de bezwaren der uiteenloopende op
vattingen te ontkomen door het sluiten van tweezijdige ver
dragen inzake blokkade, convooieering, prijs- en visitatierecht,
diepgaande verschillen bleven bestaan.
Wij zullen de ontwikkeling van het neutraliteitsrecht tot de
eerste vastlegging van enkele regels daarvan m mternationa e
verdragen niet op den voet volgen doch volstaan met het noemen
van een tweetal feiten, die ook na de totstandkoming van he
Volkenbondsverdrag nog van grooten invloed zijn gebleven op
de opvattingen omtrent dat recht.
In de eerste plaats moet worden gewezen op de houding van
Amerika, welk land van het verkrijgen van de onafhankelijk
heid tot den burgeroorlog en ook weder daarna op het gebie
van het neutraliteitsrecht een vooraanstaande, op den duur
52