176
blijkt, dat hij de inzichten van de minderheid, de marineleden van de com
missie Kan, die van landvliegtuigen niets moest 'hebben, doch de luchtver
dediging uitsluitend door zeevliegtuigen wilde doen geschieden, niet deelt.
Evenmin werd hij blijkbaar overtuigd door de enquête in 1935 door de
Vereeniging Onze Vloot onder verschillende gepensionneerde vlag- en hoofd
officieren gehouden, die zich in groote meerderheid eveneens voor zee
vliegtuigen uitspraken en men mag dankbaar zijn, dat ondanks dit alles, het
zwaartepunt van de luchtverdediging door de Indische Regeering gelegd
is in het daarvoor bij uitstek doeltreffendste wapen, den machtigen land
macht-bommenwerper.
In het Kamerdebat zijn ook de kosten van kruisers en vliegtuigen ter
sprake gebracht, welke door den Minister zeer in het voordeel van de
kruisers werden uitgelegd, maar op een zoodanige wijze, dat ik daar later
nog eens uitvoeriger op terug zal komen en nu alleen wil wijzen op het
eigenaardige, dat men zich beroept op een uitspraak van een vreemde
Marine, alhoewel men ten departemente over alle gegevens betreffende de
exploitatie van beide wapens beschikt.
In de goede richting.
Afgescheiden hiervan, staat op grond van het boven uiteengezette wel
vast, dat hoezeer de gevallen beslissing over den vervangenden kruiser
ook in het belang van de Marine is, daaruit allerminst de gevolgtrekking
mag worden gemaakt, dat het pleit ten nadeele van de offensieve luchtmacht
van het Indische leger is beslist. Het is zelfs duidelijker dan ooit tevoren
gebleken, dat de ontwikkeling van de Indische defensie bovenal in de
richting van het luchtwapen zal gaan, zooals die ook in dit blad werden
verdedigd en wel treffend is dit naar voren gekomen in de voordracht
door den generaal-majoor Berenschot, den Chef van den Generalen Staf
van het Kon. Ned.-Ind. Leger, op 14 December j.l. te 's-Hertogenbosch
gehouden. Van zeer gezaghebbende zijde werd op de noodzakelijkheid van
een krachtige offensieve legerluchtmacht gewezen,waardoor een einde ge
maakt zal worden aan de tot nog toe geheel onvoldoende verdediging van
de eilanden bruten Java. Dat daarmede zoo groote voortvarendheid wordt
betracht, dat einde 1938 de verdediging van Indië een veel gunstiger aspect
zal hebben, dan tot nog toe ooit het geval is geweest moet zeker tot groote
erkentelijkheid stemmen.
Houdt men dit voor oogen en vraagt men zich dan af, of de voorstanders
van een krachtige legerluchtmacht reden hebben, om zich goede verliezers
te foetoonen, na de gevallen beslissing omtrent den vervangenden kruiser,
dan kan het antwoord niet anders dan negatief zijn.
Eind 1936 werd door Minister Colijn tot het scheppen van een macht
van landbommenwerpers besloten, in het weldra ten einde spoedende jaar
is men een flink stuk op dien weg vooruitgegaan, het volgend jaar zal
het defensiebeeld nog veel gunstiger zijn, dank zij het al meer en meer
doorgedrongen besef, dat voor Indië's weerkracht, luchtmacht hoofdzaak is,
maar niet minder omdat de feiten, waarop die meening berustte, al duide
lijker en sterker zijn gaan spreken en de practijk leert, dat de moderne
oorlog al meer en meer in de richting van het luchtwapen gaat.
Het zijn waarlijk niet uitsluitend goede feeën, die om de kiel van den
nieuwen kruiser zullen staan!
(Utr. dgbl. dd 24 Dec. 1937).
B. ZEE- OF LAND VLIEGTUIG IN DE BURGERLUCHTVAART.
Het landvliegtuig heeft betere kansen voor het oceaan verkeer aangezien
het meer rendabel is. („Flight" van Juli 1937 blz. 66)
So much for the technical aspect. Mechanical ability to carry out the
Atlantic crossing without mishap is, although the first and most important
