hoewel de geschiedenis van meer dan een eeuw ons in elk geval
den twijfel aan ons oordeel moet hebben gebracht.
Tegenover deze algemeen verspreide meening zouden wij
kunnen aanvoeren, dat de tegenwoordige landsgrens van Perzië
vrijwel dezelfde is als die van het oude Perzische rijk, en dat,
al moge bij de vele oorlogen welke Azië teisterden de Perzische
identiteit wel eens tijdelijk zijn ondergegaan, dit land onver
anderlijk weder is verschenenwat toch zeker niet zonder uiting
van kracht kan zijn geschied.
Hoe dit ook zij de Pers is een gecompliceerd individu, vol
tegenstrijdighedeneen verfijnd mensch, gevormd door twintig
eeuwen van kieskeurigheid. Een dichterlijk individu, steeds ten
prooi aan stemmingen, met een ingewikkeld gevoel van be
schroomdheid en moedig bij vlagen. Hij verheerlijkt den moed,
maar houdt de vrees voor oogen en erkent hare grootheid.
Moge deze korte typeering van dit volk helpen om de moeilijk
heden te begrijpen, welke Waszmusz en de zijnen hebben onder
vonden bij de uitvoering van hun taak.
De antipathieën.
Om de sympathieën en antipathieën van de Perzen voor de
hen omringende volken te begrijpen, is het noodig om de voor-
oorlogsche geschiedenis kort te resumeeren.
Perzië beschouwde destijds Engeland als de bevrijder. Zulks
was echter niet constant. Omdat de Engelsche begeerigheid naar
Perzischen eigendom uiterst gering was in vergelijking met die
der Russen, en Engeland om de Russen op veiligen afstand
van Indië te houden liever Perzië als bufferstaat intact het
dan de Russen dichterbij te krijgen, beschouwde Perzië Engeland
als zijn vriend.
Nu was te dien tijde de Perzische monarch, Moezafar oe'Din
Sjah, in schulden gekomen en hadden de Russen hem enorme
sommen geleend. Rusland vorderde daartegenover concessies in
Perzië en het doel was daarbij het verkrijgen van een uitweg
naar de Perzische Golf. Dat was voor het Britsche Rijk een
ernstige bedreiging.
Den 31en Augustus 1907 werd een Engelsch-Russisch Verdrag
gesloten, waarbij Perzië werd verdeeld in een Engelsche invloeds-
zóne, een Russische invloedssfeer en een neutraal gebied.
110
1) Op de schets is de grens der zones gemakkelijk even in te schetsen
de Russische zóne werd in het Z. begrensd door een lijn loopende van een
punt aan de grens N.O. van Bagdad, over Kenmansjah, Ispahan, dan nog
1 cm verder in die richting door, en vandaar een rechte lijn N.O. naar het
grenspunt tusschen Perzië, Rusland en Afghanistan. Geheel Perzië beN.
deze lijn was Russische invloedssfeer. De Engelsche invloedssfeer omvatte
Perzisch Beloetsjistan laten wij dus zeggen het Z.O. kwart van het land,
tot in het N. halfweg de Perzisch-Afghaansche grens. Tusschen beide
invloedssferen handhaafde men de rest als neutraal gebied.
