201
wapen, doch een dergelijke macht zal niet kunnen beletten, dat Australië
gedwongen zou worden tot toegeven door economischen druk, uitgeoefend
door een agressor, die de zee beheerscht. Daarom wenscht Lyons, ook
voor Australië's defensie, het zwaartepunt op de vloot te leggen.
Deze opvatting vond echter heftige bestrijding door Curtis, den leider
der Arbeiderspartij (Labour), die Australië onafhankelijk wenschte te maken
van de z.i. twijfelachtige hulp der Britsche zeemacht, en in tegenstelling
met minister Lyons het zwaartepunt van de Austr. defensie wenschte
te leggen op luchtmacht en kustverdediging. Curtis bepleitte de instelling
van 50 escadrilles bombardementsvlgn. als eerste linie van defensie. Zulks
zou 15 millioen pond kosten, benevens 5 millioen pond per jaar voor de
instandhouding, doch Australië zou dan over een luchtmacht beschikken,
die tweemaal grooter zou zijn dan de luchtvloot, welke Japan ooit aan
boord van schepen zou kunnen overbrengen. Hierdoor achtte Curtis de
veiligheid van Australië op betere en meer directe wijze verzekerd dan
door een indirect optreden van de Britsche vloot op 's vijands verbindingen,
welke actie gesteld dat het meesterschap ter zee verkregen zou kunnen
worden zich eerst op den duur zou kunnen doen gelden, doch die niet
zou kunnen beletten, dat een aanvaller eventueel deelen van het Austr.
territoir in bezit neemt. Voorts wees Curtis er op, dat de ontwikkeling
van den modernen oorlog onafwijsbaar gaat in de richting van het lucht-
wapen als beslissende factor, terwijl ook de trefzekerheid van vlg.bommen
hoe langer hoe grooter wordt.
Dat het Pacific-probleem ook Amerika niet onberoerd laat, blijkt o.m.
uit de gegevens verstrekt in een artikel in Asia, getiteld More American
air-bases. Het was Amerika duidelijk, dat het expireeren op 1 Jan. 1937
van het Verdrag van Washington niet zou nalaten van invloed te zijn op
de Pacific-verhoudingen. Het streven van Amerika was er dan ook dadelijk
op gericht om zich zoover mogelijk westelijk in den Grooten Oceaan steun
punten te verzekeren, welke, behalve tot waarborging van de veiligheid
van eigen kusten, tevens zouden kunnen dienen als uitgangspunten voor
vloot- en vlg.actie naar het westen bij een gebeurlijk Pacific-conflict. Als
aanvulling van de strategische vdd.linie, zich uitstrekkend van de Hawaiï-
groep naar de Am. Samoa-eilandengroepJ)heeft Am. het oog laten vallen
op de kleine tusschengelegen koraaleilanden Johnston en Howland, welke
tot krachtige luchtbases, onderscheidenlijk voor water- en voor landvlieg-
tuigen zullen worden ingericht. Deze koraaleiln. vormen door hun geogra
fische gesteldheid (vlakke oppervlakte van hard koraalzand en ringvormige
binnenbaai) over het algemeen reeds natuurlijke bases voor land- en(of)
watervlgn.
In het uitgestrekte zeegebied tusschen de Hawaiï-groep en de Aleoeten,
waarin geen eilanden voorkomen, welke eventueel tct bases zouden kunnen
worden ingericht, denkt Am. evenbedoelde vooruitgeschoven defensielijn
aan te vullen met vlg.kampschepen als bases. In de Aleoeten worden voorts
met voortvarendheid krachtige vloot- en vliegtuigsteunpunten aangelegd.
Tenslotte dient nog vermelding de in de dagbaden aangekondigde plannen
tot opening van een Jap. luchtlijn -naar de mandaateiln. Het Jap. ministerie
van verkeer heeft reeds bekend gesteld, dat deze reeds lang voorbereide
commercieele lijn zeer binnenkort in gebruik zal worden genomen. Tokyo
en Palao op de Carolinen, ongeveer 2000 mijl van elkaar verwijderd, zullen
de eindpunten zijn, terwijl voorts het eiland Saipan, op gezichtsafstand
van Goeam gelegen (welk laatste eiland, zooals bekend, een belangrijke
Amerikaansche vlootbasis en commercieele luchthaven is) een der stop
plaatsen zal zijn. Men zal beginnen met een, aanvankelijk tweewekelijkschen
Zie de „Kaart van den Grooten of Stillen Oceaan en omliggende
landen", schaal 1 25.000.000, uitgave I.K.V. 1936.