308
Dit enthusiasme bekoelde eenigermate toen bekend werd, dat de meenings-
verschillen in het Britsche ministerie juist op den dag van Hitler's rede
zoodanige afmetingen hadden aangenomen, dat Eden zijn ontslag had
ingediend en na enkele dagen werd opgevolgd door Lord Halifax. Deze
gebeurtenis mag zeker als de belangrijkste van de afgeloopen maand worden
beschouwd j de door Eden gevoerde politiek was toch het groote struikelblok
voor het geraken tot een betere verstandhouding tusschen Engeland en
Italië. Doch ook t.o.v. Duitschland zal meer kunnen worden bereikt door
den nieuwen Britschen minister, die nog in November j.l. als afgezant naar
Berlijn werd gezonden waar thans von Ribbentrop, toen gezant te Londen,
den hoogsten diplomatieken post vervult. Onderhandelingen met Duitschland
en Italië de laatste werden in feite reeds ingeleid zullen wel niet lang
meer op zich laten wachten wellicht zal daarmede de ontspanning worden
bereikt die niet alleen voor Europa zoo zoetjes aan hoog noodig wordt
men mag zulks van meer belang achten dan de vraag, of Londen zich heeft
gebukt voor Rome en Berlijn. Men kan uiteraard van meening verschillen,
of deze vraag van meer dan theoretische waarde is, doch niet daarover, dat
de Engelsche diplomatie niet steeds heeft geweten, een „long term policy"
te voeren in hoeverre zij thans dezen traditioneelen weg volgt, zal eerst
de geschiedenis vermogen aan te toonen.
Intusschen bestaat ook in Engeland zelve veel verzet tegen de ommezwaai
terwijl de Angelsaksische broeder over den Atlantischen Oceaan, die zoo
goed op weg leek, zijn politiek van isolatie te zullen laten varen, zich nu
weder als een slak in zijn huisje schijnt te zullen terugtrekken berichten
op een oriëntatie in de toekomst op de Amerikaansche republieken wijzen
daar wel op. Deze berichten vielen vrijwel samen met uitlatingen van den
Amerikaanschen oud-gezant te Berlijn en van den Hoogen Commissaris in
de Philippijnen, dat Uncle Sam door zijn isolatiepolitiek niet slechts zichzel-
ven doch de geheele wereld onnoemelijke schade zou doen. Laatstgenoemde,
Mr. Mac Nutt, die gedoodverfd wordt als de ernstigste candidaat voor den
presidentszetel, nadat Roosevelt dezen na de vervulling van zijn tweede
ambtsperiode zal hebben verlaten, verklaarde, dat de Vereenigde Staten
zich niet uit den Pacific behooren terug te trekken en voorts, dat de
Philippino's thans geen onmiddellijke onafhankelijkheid wenschen m.h.o.
op de ontwikkeling der internationale situatie en den economischen toestand.
Zal president Quezon dit tegenspreken
Hoe belangrijk het voor Engeland is, met Italië tot een vergelijk te komen,
bleek een dezer dagen nog door het mislukken van de onderhandelingen
met den Imam van Yemen over het verkrijgen van het recht tot het oprichten
van werken op een reeds jaren door de Britten bezette kuststrook aan
Straat Bab-el-Mandeb. Nog voor de verovering van Abbessynië zijn door
Italië met genoemden vorst relaties aangegaan waarvan het gevolg is, dat
zijn houding tegenover Engeland belangrijk is gewijzigd en hij ook minder
toegevendheid is gaan betoonen inzake het protectoraat over Hadramaut
(van waar het gros der in Ned.-Indië aanwezige Arabieren afkomstig is).
Indien het bericht juist mocht zijn, dat Engeland Akaba_ aanbood aan Ibn
Saoed in ruil voor het uitoefenen van invloed op den Imam, zou hierin een
'bewijs te meer zijn gelegen voor de groote waarde, welke Engeland hecht
aan het verkrijgen van vorengenoemd recht.
Er speelden zich nog andere gebeurtenissen af rondom the road to India.
In Egypte gaat het hoe langer hoe harder toekort na de luisterrijke
feesten ter gelegenheid van het huwelijk van den jeugdigen vorst werd het
parlement naar huis gezonden. Terwijl aansluiting van genoemd rijk bij
het Turksch-Iraksch-Iransch-Afghaansch verdrag van Saadabad tot de
naaste toekomstmogelijkheden is komen te behooren, gaat de regeering
voort met versterking van de weermacht en vraagt zij haar aandeel in de
bespreking omtrent de regeling van het bestuur over de Suezkanaal
maatschappij.
