287
Zoo heeft de Regeering, hier en in Indië, het dan ook gezien sedert 1936
is de versterking van de weermacht met kracht ter hand genomen.
Voor wat het leger betreft is daarbij het volgende als richtsnoer gekozen:
Gelet op de gevaarlijke spanning in den internationaal-politieken toestand
behoort de voorrang te worden gegeven aan die maatregelen, welke op
korten termijn de weerkracht van het leger zullen verhoogen men dient
voorts in de bestaande organisatie den achterstand op het punt van moderne
bewapening en uitrusting in te halen in de derde plaats moet de voorgenomen
versterking financieel niet alleen tot stand zijn te brengen, doch ook in
stand zijn te houden.
In dezen gedachtengang paste niet een aanzienlijke uitbreiding van het
leger in den vorm van oprichting van nieuwe regimenten of divisiën zij
zou onmogelijk in korten tijd zijn door te voeren de jaarlijks terugkeerende
personeelslasten den pensioenslast niet te vergeten zouden aanzienlijk
stijgen.
Daarom werd besloten, de verhooging van de weerkracht voornamelijk
te zoeken in de aanschaffing van moderne oorlogsmachines, welke een
krachtige werking waarborgen en nochtans weinig bedienend personeel
vorderen.
Zoo is dan overgegaan tot vermeerdering van het aantal automatische
wapens en infanteriemortieren, tot aanschaffing van modem kust- en veld
geschut, van vechtwagens en „last but not least" tot aanzienlijke uit
breiding van de luchtafweermiddelen en de luchtstrijdkrachten, met name
van bomvliegtuigen, teneinde het luchtwapen, gelijk overal elders geschiedt,
dichter bij de vooraanstaande plaats te brengen, waar het behoort.
Ik meen goed te doen, wat langer stil te staan bij deze aanschaffing van
bommenwerpers, welke als de belangrijkste bijdrage is te beschouwen in
de versterking op korten termijn van onze weermacht. Zij ontleenen hun
groote beteekenis vooral aan het feit, dat zij met een zwaren bommenlast,
en met groote snelheid aanzienlijke afstanden kunnen afleggen. De serie
toestellen, welke het eerst is aangeschaft en ten deele reeds in dienst is
gesteld, kan met 1.000 kg bommen een vlucht van ongeveer 2.000 km vol
brengen.
Bij de volgende serie zijn nog aanmerkelijk gunstiger prestaties te ver
wachten.
De vraag is gesteld, waarom men eigenlijk voor de verdediging van Java,
van Soerabaia in het bijzonder, vliegtuigen met een groote werkingssfeer
Inoodig heeft.
De reden moet worden gezocht in de geografische ligging van Java.
Het is voor een vijandige luchtmacht niet mogelijk uit eigen land recht
streeks een grootscheepschen bomaanval op Java uit te voeren. De vijand
zal daarvoor noodzakelijk een uitgangspunt op korteren afstand van Java
moeten kiezen, m.a.w. hij zal op een der eilanden in onzen Archipel zich
het bezit van een kuststrook moeten verzekeren, en daar een basis inrichten,
van waar zijn bommenwerpers in een enkele vlucht Soerabaia kunnen
bereiken en vervolgens weer terugkeeren.
Niet alleen voor een bomaanval, doch ook voor een krachtige maritieme
actie tegen onze vlootbasis gepaard met landingsoperatiën, zal het noodig
zijn, op niet te grooten afstand van Java een hulpsteunpunt in te richten.
Het bezetten en inrichten van zulk een marine- of vliegtuigsteunpunt is
geen werk van luttele uren. Men moet, behalve de voor den luchtaanval
bestemde bombardementsvliegtuigen groote voorraden brandstof, munitie en
levensmiddelen aanvoeren en gereed leggen, het vliegterrein (te land of
te water) in orde maken, zorgen voor radioinstallaties, nachtverlichting en
werkplaatsen, en ten slotte verdedigingsmaatregelen nemen.
Er zullen vele dagen verloopen, voordat de luchtaanval of de maritieme
actie kan worden ingezet.
Het zal U duidelijk zijn, dat onze bommenwerpers met hun groote wer
kingssfeer, steunende op hun reeds gereed zijnde basis op Java, door tal